Alergiczny nieżyt nosa – jak leczyć bezpiecznie i skutecznie?

Alergiczny nieżyt nosa (ANN) to jedna z najczęściej występujących chorób alergicznych. Dotyka około 200 mln ludzi na całym świecie. W Polsce na ANN choruje około 25% populacji, co oznacza, że co czwarty z nas (!) ma objawy ANN.

Glikokortykosteroidy donosowe

Objawy ANN to:

  • zmniejszenie drożności nosa,
  • wodnisty katar,
  • świąd nosa, kichanie,
  • świąd, zaczerwienienie i łzawienie oczu (zapalenie spojówek).

Przyczyną występowania objawów ANN jest alergia. W Polsce najczęściej na pyłki roślin (głównie traw, brzozy, bylicy, olszy, leszczyny), roztocza kurzu domowego i alergeny zwierząt domowych. 

Czy ANN można leczyć?

Jak najbardziej. Medycyna oferuje wiele różnych grup leków stosowanych w leczeniu objawów ANN. Jedną z grup leków o dużej skuteczności w leczeniu ANN są glikokortykosteroidy donosowe (dn GKS). Glikokortykosteroidy donosowe poprawiają drożność nosa i jednoczenie zmniejszają objawy ANN, są najskuteczniejsze spośród wszystkich grup leków w usuwaniu blokady nosa i zmniejszeniu kichania. Donosowe glikortykosteroidy stosowane przed potencjalnym narażeniem na alergen (np. przed czasem pylenia traw) znacznie zmniejszają objawy ANN.

Co warto wiedzieć o dn GKS?

Nowoczesne preparaty donosowe glikokortykosteroidów są dobrze tolerowane. Pod kontrolą lekarza można je stosować przewlekle, ponieważ wchłaniają się w minimalnych ilościach i praktycznie działają miejscowo – to znaczy tylko w obrębie nosa.  

Czy dn GKS są bezpieczne?

Bardzo ważna dla skuteczności i bezpieczeństwa leków jest prawidłowa aplikacja preparatów. Im lek lepiej pokryje powierzchnię błony śluzowej nosa i dłużej do niej przylega – tym lepiej działa i nie ma potrzeby zwiększania jego dawki. Dlatego jeżeli stosujesz dn GKS koniecznie zapoznaj się z ulotką jak prawidłowo aplikować preparat albo poproś o poradę farmaceutę.

Prawidłowo aplikowane dn GKS są bezpieczne dla nabłonka znajdującego się w jamie nosowej. Do najskuteczniejszych glikortykosteroidów donosowych należy furoinian mometazonu, którego preparaty są również jednymi z najbezpieczniejszych. Od stycznia 2019 r. jest on dostępny również bez recepty.  

Dn GKS – fakty i mity

Wokół niektórych leków stosowanych w leczeniu ANN narosło wiele mitów. Wiele działań niepożądanych przypisywanych glikokortykosteroidom występuje wyłącznie w sytuacji, kiedy lek jest podany doustnie lub w iniekcjach. Preparaty donosowe są bezpieczne, bo pozbawione wpływu na cały organizm. Furoinian mometazonu cechuje się najmniejszym wchłanianiem (z błony śluzowej nosa i przez połknięcie preparatu) z dostępnych glikokortykosteroidów donosowych, co przekłada się na znaczące bezpieczeństwo jego stosowania.  

Jednak jak każdy lek również glikortykostroidy donosowe nie mogą być stosowane u wszystkich. Jeżeli masz nadwrażliwość na substancję czynną lub jakikolwiek składnik preparatu, występuje u Ciebie infekcja błony śluzowej nosa (np. opryszczka), niedawno przebyłeś zabieg chirurgiczny przegrody nosa lub doznałeś jego urazu to dn GKS są dla Ciebie przeciwskazane i nie możesz ich stosować. Jeżeli stosujesz lek OTC przez 14 dni i nie odczuwasz poprawy musisz skonsultować się z lekarzem.

Piśmiennictwo:

  1. Krzych-Fałta E, Samoliński B. Polskie standardy leczenia alergicznego nieżytu nosa. Lekarz POZ. 2016; 2(1): 58–60.
  2. Rapiejko P. Rewolucja w leczeniu alergicznego nieżytu nosa – rola farmaceuty. Skuteczność i bezpieczeństwo mometazonu. Alergoprofil 2020, 1(16).
  3.  Charakterystyka Produktu Leczniczego Nasometin Control z dn. 24.10.2019 r.

Artykuł przygotowany we współpracy z firmą Sandoz.

NASC/104/06-2020