Brodawki i kurzajki – czy wiesz, jakie metody lecznicze stanowią podstawę ich farmakoterapii?

Brodawki – efekt działania wirusa HPV

Brodawki to zmiany skórne, będące efektem oddziaływania i obecności wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV – human papilloma virus) [1]. Wyróżnia się m.in.:

  • Brodawki zwykłe (kurzajki) – mające charakter grudek na powierzchni naskórka mają szorstką powierzchnię i kolor zbliżony do koloru skóry. Mogą mieć od 5 do 10mm wielkości
  • Brodawki stóp (podeszwowe) – lokalizują się na podeszwowej części stopy – zwłaszcza w miejscach o zwiększonym ucisku [1,2]. Zwykle mają 1-2cm wielkości [1,2].

Brodawki to dla wielu osób schorzenie dość wstydliwe i uciążliwe [2,3]. Dodatkowo obarczone nierzadko (zwłaszcza, jeśli zmiany występują w okolicy narażonej na ucisk) nieprzyjemnymi doznaniami bólowymi [2,3,4]. Jeśli dołożymy do tego wszystkiego fakt, że brodawki odznaczają się wysokim stopniem zaraźliwości to otrzymujemy odpowiedź, dlaczego znajomość efektywnej metody leczniczej jest tak ważna z punktu widzenia farmaceuty i jego rekomendacji wobec pacjentów [5].

Brodawki rozprzestrzeniają się bardzo łatwo – zarówno w sposób bezpośredni, jak i pośredni. Wynika to przede wszystkim z faktu, że cząsteczki wirusa są wydzielane na powierzchnię brodawek, skąd mogą zakażać inne osoby [2,5].

W jaki sposób następują zmiany brodawkowe?

Na początku warto wspomnieć, że ponad 40% populacji jest nosicielem wirusa HPV, a u 12% dochodzi do pojawienia się zmian na skórze. Sprzyja temu m.in. obniżona odporność czy też młody wiek [2].

Wirus po wniknięciu do naskórka dostaje się do warstwy podstawnej i tam ulega namnożeniu [2]. Celem działalności wirusa są przede wszystkim keratynocyty – dochodzi do tzw. hiperkeratynizacji. W wyniku tej nadmiernej proliferacji komórek powstaje zgrubienie naskórka i łatwo wyczuwalna grudka na skórze [2,6]. Stanowi ona zarówno problem estetyczny, jak i zdrowotny, gdyż w niektórych przypadkach może ona predysponować do wystąpienia cięższych schorzeń – na raku skończywszy.

Biorąc pod uwagę fakt, że głównym mechanizmem zmian w obrębie brodawki jest zjawisko hiperkeratynizacji postępowanie terapeutyczne powinno hamować tego typu zmiany. Z pomocą przyjść tu może kwas salicylowy.

Kwas salicylowy – sprawdzony związek

Kwas salicylowy to związek znany od dawna. Stosowany miejscowo na skórę wnika w warstwę rogową naskórka, rozpuszcza tzw. cement międzykomórkowy i indukuje złuszczanie komórek [7]. Nazywa się to działaniem keratolitycznym i prowadzi ono do regresji brodawek poprzez ich oczyszczanie z nadmiaru keratyny [2,7,8].

Kwas salicylowy był tematem wielu badań naukowych dotyczących leczenia zmian brodawkowych. Ich efekty jednoznacznie wskazują, że związek ten zmniejsza stopień nasilenia zmian skórnych. Zgodnie z wynikami jednego z badań wskaźnik wyleczeń kwasem salicylowym versus placebo wyniósł 73% do 48% [3].

Zdecydowanie dużą zaletą stosowania miejscowego kwasu salicylowego jest brak istotnych działań niepożądanych po jego aplikacji [5]. Terapia z jego użyciem jest efektywna i bezpieczna [4]. Co szczególnie ważne z punktu widzenia pacjenta – terapia kwasem salicylowym zdecydowanie rzadziej wywołuje podrażnienie i pieczenie aniżeli krioterapia [9].

Ważne – częstym efektem niepożądanym krioterapii jest ból. Nie zaleca się zatem jej stosowania u dzieci [2].

Brodacid – lek oparty na sprawdzonym kwasie salicylowym 

Rekomendując preparat w ramach farmakoterapii brodawek nie należy zapominać o preparacie Brodacid – mającym status produktu leczniczego [10]. Brodacid to marka obecna na rynku farmaceutycznym od ponad 30 lat, wielokrotnie nagradzana i uznana przez samych farmaceutów. Tym, co wyróżnia Brodacid od wielu innych preparatów na brodawki jest status leku. Wszak to leki mają właściwości zapobiegania i leczenia chorób – poparte dowodami naukowymi i doświadczeniem [11].

Brodacid to połączenie kwasu salicylowego z kwasem mlekowym. Ten drugi związek to dodatkowa substancja o właściwościach żrących, która niszczy zrogowaciały naskórek [10]. Synergizm działania kwasu salicylowego i kwasu mlekowego, a także wsparcie ze strony obecnego w preparacie dimetylosulfotlenku sprawia, że Brodacid to tak naprawdę lek wieloskładnikowy, którego właściwości opierają się na sprawdzonych substancjach.

Dimetylosulfotlenek to nic innego, jak promotor wchłaniania. Wnika on do warstwy rogowej i zwiększa jej przepuszczalność. Pomaga tym samym łatwiej wnikać w głąb naskórka obu zawartym w preparacie kwasom [12].

Wśród istotnych zalet, które dają mu przewagę nad innymi produktami są:

  • Możliwość stosowania u dzieci od 2 roku życia (ważne, bo brodawki bardzo często występują u dzieci – zwłaszcza kilkunastoletnich)
  • Łatwość aplikacji i brak doznań bólowych po aplikacji – w przypadku krioterapii możliwym działaniem niepożądanym jest często ból i podrażnienie
  • Niska cena gwarantująca jednak odpowiednią efektywność terapii – inne obecne w aptekach metody są zwykle droższe
  • Status produktu leczniczego
  • Możliwość przeprowadzenia leczenia w warunkach domowych – co zapewnia dyskrecję – tak pożądaną przez wielu pacjentów.

Rekomendacja Brodacidu to zatem rozwiązanie sprawdzone, efektywne i proste w aplikacji – warto o tym pamiętać – w kontekście praktycznie wszystkich grup wiekowych pacjentów.

Literatura:

  1. HPV – wirus o wielu twarzach, Edyta Mądry, Magdalena Gibas, Agnieszka Adamczak-Ratajczak, Radosław Mądry, Family Medicine & Primary Review 2009, 11, 3:702-704
  2. Plantar warts: epidemiology, pathophysiology, and clinical management, Dexter Jordan Witchey, Nichole Brianne Witchey, Michele Marie Roth-Kauffman, Mark Kevin Kauffman, J Am Osteopath Assoc. 2018;118(2): 92-105
  3. Cryotherapy versus salicylic acid for the treatment of plantar warts (verrucae): a randomised controlled trial, Sarah Cockayne, et.al., BMJ 2011;342:d3271
  4. Topical pyruvic acid (70%) versus topical salicylic acid (16,7%) compound in treatment of plantar warts: a randomized controlled trial, Zabihollah Shahmoradi, Fatima Assaf, Hassan Al. Said, Parastoo Khosravani, Sayyed Mohsen Hosseini, Adv Biomed Res 2015;4:113
  5. The efficacy of measles-mumps-rubella vaccine versus salicylic acid-lactic paint in the treatment of warts, Deshmukh AR, Nawale SS, Patil SS, Pawar SS, Indian J Dermatol Venereol Leprol 2020;86:753
  6. Warts (non-genital), Steven King-fan Loo, William Yuk-ming Tang, Clinical Evidence 2014;06:1710
  7. Zastosowanie kwasu salicylowego w terapii skóry trądzikowej, Natalia Moczulewska, Agata Mańkowska, Wyższa Szkoła Edukacji i Terapii im. prof. K. Milanowskiej w Poznaniu, 2015
  8. Kierunki poszukiwań i zastosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych, Ryszard Międzybrodzki, Postepy Hig Med. Dosw. (online), 2004;58: 438-448
  9. Safety in use of cryotherapy and topical salicylic acid with lactic acid combination in treating verruca vulgaris, R. Sultana, M. Alam, L. Khondker, R.S. Ahamed, Mymensingh Med. J. 2012 Oct;21(4): 715-22
  10. Charakterystyka Produktu Leczniczego Brodacid
  11. Ze słownika farmaceuty-aptekarza; wyjaśnienie wybranych podstawowych pojęć związanych z farmacją, Sława M. Baranowska, Farm Pol, 2010, 66(3): 202-205
  12. Metody zwiększania przenikania substancji leczniczych przez skórę, Krzysztof Cal, Justyna Stefanowska, Farm Pol, 2010, 66(7): 514-520