Brodawki – efekt działania wirusa HPV
Brodawki to zmiany skórne, będące efektem oddziaływania i obecności wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV – human papilloma virus) [1]. Wyróżnia się m.in.:
- Brodawki zwykłe (kurzajki) – mające charakter grudek na powierzchni naskórka mają szorstką powierzchnię i kolor zbliżony do koloru skóry. Mogą mieć od 5 do 10mm wielkości
- Brodawki stóp (podeszwowe) – lokalizują się na podeszwowej części stopy – zwłaszcza w miejscach o zwiększonym ucisku [1,2]. Zwykle mają 1-2cm wielkości [1,2].
Brodawki to dla wielu osób schorzenie dość wstydliwe i uciążliwe [2,3]. Dodatkowo obarczone nierzadko (zwłaszcza, jeśli zmiany występują w okolicy narażonej na ucisk) nieprzyjemnymi doznaniami bólowymi [2,3,4]. Jeśli dołożymy do tego wszystkiego fakt, że brodawki odznaczają się wysokim stopniem zaraźliwości to otrzymujemy odpowiedź, dlaczego znajomość efektywnej metody leczniczej jest tak ważna z punktu widzenia farmaceuty i jego rekomendacji wobec pacjentów [5].
Brodawki rozprzestrzeniają się bardzo łatwo – zarówno w sposób bezpośredni, jak i pośredni. Wynika to przede wszystkim z faktu, że cząsteczki wirusa są wydzielane na powierzchnię brodawek, skąd mogą zakażać inne osoby [2,5].
W jaki sposób następują zmiany brodawkowe?
Na początku warto wspomnieć, że ponad 40% populacji jest nosicielem wirusa HPV, a u 12% dochodzi do pojawienia się zmian na skórze. Sprzyja temu m.in. obniżona odporność czy też młody wiek [2].
Wirus po wniknięciu do naskórka dostaje się do warstwy podstawnej i tam ulega namnożeniu [2]. Celem działalności wirusa są przede wszystkim keratynocyty – dochodzi do tzw. hiperkeratynizacji. W wyniku tej nadmiernej proliferacji komórek powstaje zgrubienie naskórka i łatwo wyczuwalna grudka na skórze [2,6]. Stanowi ona zarówno problem estetyczny, jak i zdrowotny, gdyż w niektórych przypadkach może ona predysponować do wystąpienia cięższych schorzeń – na raku skończywszy.
Biorąc pod uwagę fakt, że głównym mechanizmem zmian w obrębie brodawki jest zjawisko hiperkeratynizacji postępowanie terapeutyczne powinno hamować tego typu zmiany. Z pomocą przyjść tu może kwas salicylowy.
Kwas salicylowy – sprawdzony związek
Kwas salicylowy to związek znany od dawna. Stosowany miejscowo na skórę wnika w warstwę rogową naskórka, rozpuszcza tzw. cement międzykomórkowy i indukuje złuszczanie komórek [7]. Nazywa się to działaniem keratolitycznym i prowadzi ono do regresji brodawek poprzez ich oczyszczanie z nadmiaru keratyny [2,7,8].
Kwas salicylowy był tematem wielu badań naukowych dotyczących leczenia zmian brodawkowych. Ich efekty jednoznacznie wskazują, że związek ten zmniejsza stopień nasilenia zmian skórnych. Zgodnie z wynikami jednego z badań wskaźnik wyleczeń kwasem salicylowym versus placebo wyniósł 73% do 48% [3].
Zdecydowanie dużą zaletą stosowania miejscowego kwasu salicylowego jest brak istotnych działań niepożądanych po jego aplikacji [5]. Terapia z jego użyciem jest efektywna i bezpieczna [4]. Co szczególnie ważne z punktu widzenia pacjenta – terapia kwasem salicylowym zdecydowanie rzadziej wywołuje podrażnienie i pieczenie aniżeli krioterapia [9].
Ważne – częstym efektem niepożądanym krioterapii jest ból. Nie zaleca się zatem jej stosowania u dzieci [2].
Brodacid – lek oparty na sprawdzonym kwasie salicylowym
Rekomendując preparat w ramach farmakoterapii brodawek nie należy zapominać o preparacie Brodacid – mającym status produktu leczniczego [10]. Brodacid to marka obecna na rynku farmaceutycznym od ponad 30 lat, wielokrotnie nagradzana i uznana przez samych farmaceutów. Tym, co wyróżnia Brodacid od wielu innych preparatów na brodawki jest status leku. Wszak to leki mają właściwości zapobiegania i leczenia chorób – poparte dowodami naukowymi i doświadczeniem [11].
Brodacid to połączenie kwasu salicylowego z kwasem mlekowym. Ten drugi związek to dodatkowa substancja o właściwościach żrących, która niszczy zrogowaciały naskórek [10]. Synergizm działania kwasu salicylowego i kwasu mlekowego, a także wsparcie ze strony obecnego w preparacie dimetylosulfotlenku sprawia, że Brodacid to tak naprawdę lek wieloskładnikowy, którego właściwości opierają się na sprawdzonych substancjach.
Dimetylosulfotlenek to nic innego, jak promotor wchłaniania. Wnika on do warstwy rogowej i zwiększa jej przepuszczalność. Pomaga tym samym łatwiej wnikać w głąb naskórka obu zawartym w preparacie kwasom [12].
Wśród istotnych zalet, które dają mu przewagę nad innymi produktami są:
- Możliwość stosowania u dzieci od 2 roku życia (ważne, bo brodawki bardzo często występują u dzieci – zwłaszcza kilkunastoletnich)
- Łatwość aplikacji i brak doznań bólowych po aplikacji – w przypadku krioterapii możliwym działaniem niepożądanym jest często ból i podrażnienie
- Niska cena gwarantująca jednak odpowiednią efektywność terapii – inne obecne w aptekach metody są zwykle droższe
- Status produktu leczniczego
- Możliwość przeprowadzenia leczenia w warunkach domowych – co zapewnia dyskrecję – tak pożądaną przez wielu pacjentów.
Rekomendacja Brodacidu to zatem rozwiązanie sprawdzone, efektywne i proste w aplikacji – warto o tym pamiętać – w kontekście praktycznie wszystkich grup wiekowych pacjentów.
Literatura:
- HPV – wirus o wielu twarzach, Edyta Mądry, Magdalena Gibas, Agnieszka Adamczak-Ratajczak, Radosław Mądry, Family Medicine & Primary Review 2009, 11, 3:702-704
- Plantar warts: epidemiology, pathophysiology, and clinical management, Dexter Jordan Witchey, Nichole Brianne Witchey, Michele Marie Roth-Kauffman, Mark Kevin Kauffman, J Am Osteopath Assoc. 2018;118(2): 92-105
- Cryotherapy versus salicylic acid for the treatment of plantar warts (verrucae): a randomised controlled trial, Sarah Cockayne, et.al., BMJ 2011;342:d3271
- Topical pyruvic acid (70%) versus topical salicylic acid (16,7%) compound in treatment of plantar warts: a randomized controlled trial, Zabihollah Shahmoradi, Fatima Assaf, Hassan Al. Said, Parastoo Khosravani, Sayyed Mohsen Hosseini, Adv Biomed Res 2015;4:113
- The efficacy of measles-mumps-rubella vaccine versus salicylic acid-lactic paint in the treatment of warts, Deshmukh AR, Nawale SS, Patil SS, Pawar SS, Indian J Dermatol Venereol Leprol 2020;86:753
- Warts (non-genital), Steven King-fan Loo, William Yuk-ming Tang, Clinical Evidence 2014;06:1710
- Zastosowanie kwasu salicylowego w terapii skóry trądzikowej, Natalia Moczulewska, Agata Mańkowska, Wyższa Szkoła Edukacji i Terapii im. prof. K. Milanowskiej w Poznaniu, 2015
- Kierunki poszukiwań i zastosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych, Ryszard Międzybrodzki, Postepy Hig Med. Dosw. (online), 2004;58: 438-448
- Safety in use of cryotherapy and topical salicylic acid with lactic acid combination in treating verruca vulgaris, R. Sultana, M. Alam, L. Khondker, R.S. Ahamed, Mymensingh Med. J. 2012 Oct;21(4): 715-22
- Charakterystyka Produktu Leczniczego Brodacid
- Ze słownika farmaceuty-aptekarza; wyjaśnienie wybranych podstawowych pojęć związanych z farmacją, Sława M. Baranowska, Farm Pol, 2010, 66(3): 202-205
- Metody zwiększania przenikania substancji leczniczych przez skórę, Krzysztof Cal, Justyna Stefanowska, Farm Pol, 2010, 66(7): 514-520