Pan Dariusz zgłosił się do apteki w związku z tym, że od kilku dni męczy go kaszel. Już prawie dwa tygodnie temu wystąpiły u niego pierwsze symptomy przeziębienia objawiające się nieznacznie podniesioną temperaturą ciała, silnym bólem głowy w okolicy zatok, gorszym samopoczuciem i kaszlem, który jednak nie był uciążliwy. Po ponad 10 dniach od początku infekcji kaszel się nasilił, przez co przeszkadza pacjentowi w codziennym funkcjonowaniu. Pan Dariusz nie chce narażać swojej rodziny ani współpracowników na zarażenie, dlatego liczy na rekomendację szybkiego i skutecznego rozwiązania pozwalającego złagodzić dolegliwości, które go dopadły i ograniczyć transmisję zakażenia. Niestety pacjent nie umie określić rodzaju kaszlu z jakim się zmaga. Raz jest produktywny, a innym razem suchy. Zaznacza, jednak by ze względu na jego aktywność zawodową (obsługa maszyn od wczesnych godzin porannych) zaproponowanym preparatem nie był syrop, którego przyjmowanie jest dla niego kłopotliwe.
Co mu zaproponujesz?
Charakterystyka pacjenta:
Wiek – 40 lat Waga – 80 kg
Schorzenia: kaszel mokry
Stosowane leki: brak
-
Tabletki doustne zawierające w składzie ambroksol
Infekcja, która pojawiła się u Pana Dariusza, ma prawdopodobnie etiologię wirusową. W wyniku jej przebiegu rozwinął się w obrębie górnych dróg oddechowych stan zapalny. Doprowadził on do przekrwienia, obrzęku i uczucia bólu w obrębie błony śluzowej. Symptomami, które w związku z tym odczuwał Pan Dariusz były m.in. silny ból zatok przynosowych, czy suchy kaszel o umiarkowanym nasileniu. Utrzymujący się przez kilka dni stan zapalny spowodował nadmierną produkcję wydzieliny przez błonę śluzową, która teraz staje się coraz bardziej gęsta. Przyczynia się do tego odwodnienie organizmu związane z chorobą, a także znaczne ilości złuszczającego się nabłonka, które się w niej pojawiają W ten sposób początkowo bezproduktywny kaszel, coraz częściej zmienia się w kaszel produktywny, mający na celu usunięcie zalegającej wydzieliny [1,2].
Komentarz
Substancją leczniczą, która, m.in. ułatwia usunięcie śluzu z dróg oddechowych, a także zmniejsza nasilenie kaszlu jest ambroksol. Co bardzo ważne dla Pana Dariusza, występuje on w postaci tabletek do połykania, co znacznie ułatwia jego stosowanie zgodnie z zaleceniami.
Ambroksol należy do leków mukolitycznych, które mają zdolność do rozrzedzania, upłynnienia i zmniejszenia lepkości wydzieliny górnych dróg oddechowych. Ułatwia to nie tylko jej usuwanie, ale i zapobiega powstawaniu nadkażeń, które mogłyby prowadzić do poważnych powikłań [3,4]. Co więcej, ambroksol stosowany łącznie z antybiotykiem (amoksycykliną, cefuroksymem, erytromycyną), zwiększa stężenie tego drugiego, tym samym intensyfikując jego działanie [5,6].
Mechanizm działania ambroksolu polega na rozkładzie kwaśnych mukopolisacharydów, co prowadzi do zmniejszenia lepkości śluzu. Co więcej, substancja ta wpływa na zmniejszenie absorpcji jonów sodu w komórkach nabłonka górnych dróg oddechowych. W efekcie dochodzi do zmniejszenia absorpcji wody i jednoczesnego zwiększenia objętości i płynności wydzieliny. Dzięki powyższym właściwościom ambroksol usprawnia transport śluzowo- rzęskowy, który w wyniku toczącego się stanu zapalnego został zaburzony [3].
Ambroksol ponadto wykazuje działanie przeciwzapalne, antyoksydacyjne, a nawet dzięki zdolności do miejscowego blokowania kanałów jonowych, miejscowo znieczulające [4,5]. Również potwierdzono jego właściwości przeciwbakteryjne oraz przeciwwirusowe. Dzięki temu jest on skutecznym lekiem w terapii ostrych i przewlekłych chorób układu oddechowego, które przebiegają z nadprodukcją śluzu i związanym z tym silnym, męczącym kaszlem [5].
Rekomendacja
Rekomendowanym dla Pana Dariusza preparatem mógłby być Mucosolvan tabletki, zawierający w jednorazowej dawce 30 mg ambroksolu. Jest on wygodną postacią leku, którą Pan Dariusz może bez problemu stosować także w pracy [6]. Ponadto, ambroksol rzadko powoduje wystąpienie działań niepożądanych, takich jak reakcje alergiczne, zaburzenia żołądkowo- jelitowe, czy nasilenie się duszności spowodowanych zwiększoną objętością śluzu [3].
-
Tabletki doustne zawierające w składzie bromheksynę
Infekcja, która pojawiła się u Pana Dariusza, ma prawdopodobnie etiologię wirusową. W wyniku jej przebiegu rozwinął się w obrębie górnych dróg oddechowych stan zapalny. Doprowadził on do przekrwienia, obrzęku i uczucia bólu w obrębie błony śluzowej. Symptomami, które w związku z tym odczuwał Pan Dariusz były m.in. silny ból zatok przynosowych, czy suchy kaszel o umiarkowanym nasileniu. Utrzymujący się przez kilka dni stan zapalny spowodował nadmierną produkcję wydzieliny przez błonę śluzową, która teraz staje się coraz bardziej gęsta. Winne temu jest odwodnienie organizmu związane z chorobą, a także znaczne ilości złuszczającego się nabłonka, które się w niej pojawiają W ten sposób początkowo bezproduktywny kaszel, coraz częściej zmienia się w kaszel produktywny, mający na celu usunięcie zalegającej wydzieliny [1,2].
Komentarz
Lekiem, którego mechanizm działania pozwala na usuwanie zalegającej w drogach oddechowych wydzieliny jest bromheksyna. Jest to związek, z którego pod wpływem reakcji metabolicznych powstaje ambroksol. W związku z tym mechanizm działania obu tych związków jest bardzo podobny [3].
Bromheksyna, jednak w porównaniu do swojego metabolitu (Ambroksolu) wykazuje słabsze działanie, gorszą biodostępność i krótszy okres półtrwania. Co więcej, ambroksol ma zdolność do kumulacji w płucach, a bromheksyna nie [3,5]. W związku z tym, mając do wyboru tę samą postać leku, lepszą decyzją będzie stosowanie preparatu zawierającego w składzie ambroksol, a nie bromheksynę.
Rekomendacja
Rekomendowanym dla Pana Dariusza preparatem mógłby być Mucosolvan tabletki, zawierający w jednorazowej dawce 30 mg ambroksolu. Jest on wygodną postacią leku, którą Pan Dariusz może bez problemu stosować także w pracy [6]. Ponadto, ambroksol rzadko powoduje wystąpienie działań niepożądanych, takich jak reakcje alergiczne, zaburzenia żołądkowo- jelitowe, czy nasilenie się duszności spowodowanych zwiększoną objętością śluzu [3].
-
Ziołowy produkt leczniczy na oba rodzaje kaszlu
Czy dobrym wyborem na przypadłości pana Dariusza będzie ziołowy syrop zawierający w składzie wyciąg z ziela tymianku, nalewkę z korzenia pierwiosnka lekarskiego oraz sulfogwajakol- reklamowany jako leczący oba rodzaje kaszlu?
Infekcja, która pojawiła się u Pana Dariusza, ma prawdopodobnie etiologię wirusową. W wyniku jej przebiegu rozwinął się w obrębie górnych dróg oddechowych stan zapalny. Doprowadził on do przekrwienia, obrzęku i uczucia bólu w obrębie błony śluzowej. Symptomami, które w związku z tym odczuwał Pan Dariusz były m.in. silny ból zatok przynosowych, czy suchy kaszel o umiarkowanym nasileniu. Utrzymujący się przez kilka dni stan zapalny spowodował nadmierną produkcję wydzieliny przez błonę śluzową, która teraz staje się coraz bardziej gęsta. Winne temu jest odwodnienie organizmu związane z chorobą, a także znaczne ilości złuszczającego się nabłonka, które się w niej pojawiają W ten sposób początkowo bezproduktywny kaszel, coraz częściej zmienia się w kaszel produktywny, mający na celu usunięcie zalegającej wydzieliny [1,2].
Komentarz
Omawiany syrop zawiera w swoim składzie nalewkę z korzenia pierwiosnka lekarskiego, sulfogwajakol oraz wyciąg z ziela tymianku [7]. Pierwsze dwa składniki mają działanie wykrztuśne, natomiast ostatni wpływa korzystnie na ruchliwość nabłonka migawkowego, dzięki czemu przyspiesza usuwanie zalegającej w górnych drogach oddechowych wydzieliny [1].
Minusem dla tego pacjenta jest fakt, że preparat ten występuje tylko i wyłącznie w postaci syropu. Ponadto, aby osiągnąć efekt terapeutyczny, należy go stosować z częstotliwością sięgającą nawet 4 dawek na dobę. Co więcej, syrop ten zawiera w składzie alkohol, co uniemożliwia jego stosowanie przez pana Dariusza, który pracuje przy obsłudze maszyn [7].
Rekomendacja
Rekomendowanym dla Pana Dariusza preparatem mógłby być Mucosolvan tabletki, zawierający w jednorazowej dawce 30 mg ambroksolu. Jest on wygodną postacią leku, którą Pan Dariusz może bez problemu stosować także w pracy [6]. Ponadto, ambroksol rzadko powoduje wystąpienie działań niepożądanych, takich jak reakcje alergiczne, zaburzenia żołądkowo- jelitowe, czy nasilenie się duszności spowodowanych zwiększoną objętością śluzu [3].
Bibliografia:
- Schönknecht K, Krauss H, Jambor J, Fal A. Leczenie kaszlu w przebiegu infekcji dróg oddechowych- efekt połączenia związków czynnych pochodzenia naturalnego z tymolem, Wiadomości Lekarskie 2016; 59 (6): 793-800.
- Jung A, Maślany A. Przewlekły kaszel u dzieci- problem diagnostyczny i terapeutyczny. Pediatr Med Rodz 2012; 8 (2): 97-100.
- Mrówka- Kata K, Kata D, Namysłowski D, Banert K, Namysłowski P. Miejsce leków mukolitycznych w leczeniu schorzeń górnych dróg oddechowych, Forum Medycyny Rodzinnej 2010; 4 (1): 59-64.
- Zasowska- Nowak A, Nowak D. Leki mukoaktywne, Alergoprofil 2010; 6 (1): 7-13.
- Doniec Z. Ambroksol- lek o wielokierunkowym działaniu z możliwościami stosowania w astmie oskrzelowej, Lekarz POZ 2021; 1: 31-38.
- Charakterystyka Produktu Leczniczego Mucosolvan tabletki 30 mg ambroksolu.
- Charakterystyka Produktu Leczniczego Herbapect (498 mg + 349 mg + 87 mg) / 5 ml, syrop
- Zielińska- Pisklak M, Szeleszczuk Ł. Pierwiosnek nie tylko zwiastun wiosny, Lek w Polsce 2013; 23 (1): 1-4.
MAT-PL-2200043-1.0-01/22
Mucosolvan, 30 mg, tabletki. Jedna tabletka zawiera 30 mg ambroksolu chlorowodorku (Ambroxoli hydrochloridum). Substancja pomocnicza o znanym działaniu: jedna tabletka zawiera 171 mg laktozy.
Wskazania do stosowania: Ostre i przewlekłe choroby płuc i oskrzeli przebiegające z zaburzeniem wydzielania śluzu oraz utrudnieniem jego transportu. Dawkowanie i sposób podawania: Dorośli
3 razy w ciągu doby po 1 tabletce. Działanie leku można zwiększyć stosując 2 razy w ciągu doby po
2 tabletki. Sposób podawania: Tabletki należy popijać płynem. Tabletki Mucosolvan można przyjmować z posiłkiem lub bez posiłków. Produktu nie należy stosować przed snem.
Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na ambroksolu chlorowodorek lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania: Zgłaszano przypadki ciężkich reakcji skórnych, takich jak rumień wielopostaciowy, zespół Stevensa-Johnsona (ang. Stevens-Johnson syndrome, SJS), toksyczna martwica naskórka (ang. toxic epidermal necrolysis, TEN) i ostra uogólniona krostkowica (ang. acute generalised exanthematous pustulosis, AGEP) związanych ze stosowaniem ambroksolu chlorowodorku. Jeśli wystąpią przedmiotowe i podmiotowe objawy postępującej wysypki skórnej (czasem związane z pojawieniem się pęcherzy lub zmian na błonach śluzowych), należy natychmiast przerwać leczenie ambroksolu chlorowodorkiem i udzielić pacjentowi porady lekarskiej. Dodatkowo w początkowej fazie zespołu Stevensa-Johnsona lub toksycznej martwicy naskórka u pacjentów mogą najpierw wystąpić niespecyficzne (prodromalne) objawy grypopodobne, takie jak: gorączka, uogólniony ból ciała, zapalenie błony śluzowej nosa, kaszel i ból gardła. Niespecyficzne objawy grypopodobne mogą być błędnie leczone za pomocą leków stosowanych w kaszlu i przeziębieniu. W przypadku niewydolności nerek lub ciężkiej niewydolności wątroby, produkt Mucosolvan może być stosowany tylko po konsultacji z lekarzem. Tak jak
w przypadku innych leków metabolizowanych w wątrobie i następnie wydalanych przez nerki,
w przypadku ciężkiej niewydolności nerek można spodziewać się gromadzenia metabolitów ambroksolu w organizmie. Jedna tabletka zawiera 171 mg laktozy, co odpowiada 684 mg laktozy
w największej zalecanej dawce dobowej (120 mg ambroksolu chlorowodorku, tj. 4 tabletki). Pacjenci z rzadko występującą, dziedziczną nietolerancją galaktozy, brakiem laktazy lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy nie powinni stosować tego produktu. Działania niepożądane: Częstość występowania na podstawie konwencji MedDRA: bardzo często (≥ 1/10); często (≥ 1/100 do < 1/10); niezbyt często (≥ 1/1 000 do < 1/100); rzadko (≥ 1/10 000 do < 1/1 000); bardzo rzadko (< 1/10 000); częstość nieznana: częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych. Zaburzenia układu immunologicznego: rzadko – reakcje nadwrażliwości, czętość nieznana – reakcje anfilaktyczne, w tym wstrząs anfilaktyczny, obrzęk naczynioruchowy i świąd. Zaburzenia żołądka i jelit: często – nudności, niezbyt często – biegunka, wymioty, niestrawność, ból brzucha. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: rzadko – wysypka, pokrzywka, częstość nieznana – ciężkie działania niepożądane dotyczące skóry (w tym rumień wielopostaciowy, zespół Stevensa–Johnsona, toksyczna martwica naskórka i ostra uogólniona krostkowica). Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowania produktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszać wszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych: Al. Jerozolimskie 181C, 02-222 Warszawa; tel.: +48 22 492 13 01, fax: + 48 22 492 13 09; strona internetowa: https://smz.ezdrowie.gov.pl. Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.
Produkt leczniczy wydawany bez przepisu lekarza – OTC. Przed zastosowaniem należy zapoznać się
z pełną informacją o leku. Podmiot odpowiedzialny posiadający pozwolenie na dopuszczenie do obrotu: Sanofi-Aventis Sp. z o.o. Pozwolenie na dopuszczenie do obrotu wydane przez URPLWMiPB nr: R/1021
Informacji w Polsce udziela: Sanofi-Aventis Sp. z o.o., ul. Bonifraterska 17, 00203 Warszawa,
Tel. +22 280 00 00.
{ChPL 03/2021}