Jak zapobiegać ukąszeniom owadów?

Dlaczego owady kąsają i żądlą?

Chcąc skutecznie chronić się przed przykrym w skutkach bliskim spotkaniem z owadami, należy w pierwszej kolejności poznać ich naturę, innymi słowy – po prostu dowiedzieć się, jakie są najczęstsze przyczyny ukąszeń i użądleń. Jak się okazuje, owady wcale nie są i nie chcą być wobec nas agresywne czy złośliwe. Najczęściej ich atak jest niczym innym jak formą obrony przed nami, gdy czują się zagrożone lub chcą chronić swojego gniazda. To my często nieświadomie „wchodzimy na ich teren” i doprowadzamy owady do ostateczności. 

Poza tym możemy przyciągać je do siebie – i narażać się tym samym na bolesne ukąszenia/użądlenia – na kilka innych sposobów, między innymi: nosząc nieodpowiedni strój, wydzielając konkretny zapach czy zwabiając je jedzeniem. O co dokładnie chodzi? Poniżej wszystkie fakty!

Jak zapobiegać ukąszeniom owadów?

Poza zamknięciem się na stałe w pomieszczeniu, do którego owady nie mają dostępu, lub wyjazdem w najmroźniejsze zakątki świata nie ma tak naprawdę w stu procentach skutecznej metody, która pozwalałaby uniknąć ukąszenia. Istnieje natomiast sporo sprawdzonych sposobów, które w dużym stopniu pozwolą zminimalizować to ryzyko. O czym mowa?

Warto zacząć od rzeczy najprostszych, najbardziej oczywistych, które nie wymagają od nas wielkiego zaangażowania, a zatem od właściwego ubioru. Owady uwielbiają jaskrawe kolory, dlatego w sezonie wiosennym i letnim lepiej z nich zrezygnować na rzecz stonowanych beżów, bieli czy zieleni (1). Podczas pobytu na zewnątrz koniecznie nośmy buty. Spacerowanie boso po ogrodzie, na łące czy nad rzeką może skończyć się przykrym ukąszeniem. Jeśli już musimy przejść boso, bacznie obserwujmy podłoże. 

Gdy mamy ochotę na wycieczkę do lasu, nad jezioro lub w inne miejsce, w którym z dużą dozą prawdopodobieństwa możemy natknąć się na sporo owadów, załóżmy odzież z długimi rękawami i buty, które zakrywają stopy (klapki i sandały to zły pomysł)(3). Dobrą ochronę stanowi także kapelusz. To dodatek modny w każdym sezonie, zatem połączmy przyjemne z pożytecznym!

Istotna jest również kwestia jedzenia, a dokładniej – słodkiego jedzenia na zewnątrz. To smakołyki, do których słabość mają nie tylko ludzie, ale i owady. Dlatego raczenie się pysznymi lodami podczas pikniku w parku jest niczym serdeczne zaproszenie. Jeśli już zdarzy się, że będziemy pić lub jeść poza domem, dokładnie wszystko obejrzyjmy, zanim zbliżymy do ust. Gdy aktualnie nie jemy, zakrywajmy jedzenie, by owady nie miały do niego dostępu – możemy wykorzystać specjalne minimoskitiery na żywność. 

Kiedy wybieramy się na wycieczkę w wiosenny dzień lub planujemy romantyczny spacer wieczorową letnią porą, mamy ochotę przygotować się należycie, w tym zadbać o higienę i użyć perfum. Niestety owady są żywo zainteresowane intensywnymi zapachami kosmetyków. Dla bezpieczeństwa warto postawić na coś subtelnego. Ponadto owady kusi zapach potu, jeśli zatem planujemy na przykład intensywny trening na zewnątrz, użyjmy dobrego antyperspirantu i miejmy się na baczności. 

I choć na końcu – rzecz najważniejsza. Jak zostało wyżej nadmienione, owady atakują głównie dlatego, że czują się zagrożone. Bywa to trudne – zwłaszcza wtedy, gdy napotkamy na swojej drodze osę lub szerszenia – ale w kontakcie z owadem postarajmy się zachować spokój. Krzyk, miotanie się, wymachiwanie rękami to zachowanie prowokujące owady do ataku. Jeśli owad spokojnie siedzi na kwiatku, po prostu przejdźmy obok niego, gdy lata w pobliżu, obserwujmy go i ostrożnie się oddalmy. 

Ponadto możemy sięgnąć po wiele akcesoriów odstraszających owady, jak m.in. spraye do ciała, specjalne opaski i plastry, a także świeczki i popularne spirale do palenia etc. W domu warto zamontować moskitiery. 

Gdy profilaktyka zawiedzie…

Warto stosować wyżej wymienione metody, bowiem znacząco ograniczają one ryzyko ukąszenia. Nie chronią jednak przed nim w stu procentach. Jeśli zatem dojdzie do ukąszenia bądź użądlenia, należy wykonać kilka prostych kroków. Po pierwsze trzeba usunąć żądło lub np. wyjąć kleszcza i zdezynfekować zranione miejsce. Silny ból (np. spowodowany użądleniem przez osę lub szerszenia) można okiełznać, sięgając po okład z lodu. Ma on również tę zaletę, że dzięki niemu naczynia obkurczą się i tym samym nie dojdzie do dalszego rozprzestrzeniania się jadu (1). 

Dobrym pomysłem jest sięgnięcie po sprawdzone leki przeciwhistaminowe, jak Fenistil żel, który chłodzi i koi podrażnioną i swędzącą skórę (2). A skoro o swędzeniu mowa – ukąszeniu i użądleniu często towarzyszy świąd, dlatego pokusa drapania się jest spora, jednak nie należy tego robić. W ten sposób możemy bowiem doprowadzić do infekcji. Lepiej sięgnąć po preparat, który łagodzi swędzenie podrażnionej skóry w ciągu kilku minut. 

Dzięki kilku prostym metodom mamy szansę zminimalizować ryzyko ukąszenia. Na jego wypadek miejmy jednak pod ręką apteczkę wyposażoną w sprawdzone preparaty. Zadbajmy o to, aby wiosenne i letnie dni wiązały się wyłącznie z miłym spędzaniem czasu na zewnątrz!

Bibliografia

1. Prof. dr hab. med. Jutel M., dr med. Cichocka-Jarosz E., Alergia na jad owadów, Alergia na jad owadów | Alergie – mp.pl, data dostępu: 11.01.2022.
2. Fenistil (dimetynden) – żel, Fenistil (dimetynden) żel – działanie, dawkowanie, cena, refundacja | Medycyna Praktyczna (mp.pl), data dostępu: 11.01.2022.
3. Jak leczyć u dzieci miejscowe odczyny po użądleniach i ukąszeniach przez owady?, Jak leczyć u dzieci miejscowe odczyny po użądleniach i ukąszeniach przez owady? | Dermatologia Praktyczna – czasopismo lekarza praktyka (dermatologia-praktyczna.pl), data dostępu: 11.01.2022.

Fenistil, 1 mg/g, żel. 1 g żelu zawiera 1mg dimetyndenu maleinianu (Dimetindeni maleas). Substancje pomocnicze o znanym działaniu: glikol propylenowy, benzalkoniowy chlorek. 1 g żelu zawiera 150 mg glikolu propylenowego i 0,050 mg benzalkoniowego chlorku. Wskazania do stosowania: Świąd towarzyszący dermatozom, pokrzywce, ukąszeniom owadów, oparzeniom słonecznym, powierzchownym oparzeniom skóry (pierwszego stopnia). Dawkowanie i sposób podawania: Stosować 2 do 4 razy na dobę, nanosząc cienką warstwę żelu na zmienioną chorobowo i swędzącą powierzchnię skóry. Jeżeli po upływie 2 dni stosowania produktu leczniczego u dzieci i 7 dni u dorosłych nie nastąpiła poprawa lub pacjent czuje się gorzej, należy skontaktować się z lekarzem. W przypadkach szczególnie nasilonego świądu lub znacznego uszkodzenia skóry leczenie miejscowe preparatem Fenistil w postaci żelu powinno być uzupełnione stosowaniem dimetyndenu maleinianu  w postaci doustnej. Sposób podawania: Podanie na skórę. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Oparzenia drugiego i trzeciego stopnia. Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania: W przypadku stosowania żelu Fenistil na rozległą powierzchnię skóry, należy unikać ekspozycji miejsc nim pokrytych na działanie promieni słonecznych. Unikać stosowania u małych dzieci na duże obszary skóry, szczególnie w przypadkach zranień, stanów zapalnych skóry. Informacje dotyczące składników pomocniczych: Produkt leczniczy Fenistil zawiera 0,050 mg benzalkoniowego chlorku w każdym gramie żelu. Benzalkoniowy chlorek może podrażniać skórę. Nie stosować na błonę śluzową. Kobiety karmiące piersią nie powinny stosować tego produktu leczniczego na skórę piersi, gdyż może on zostać spożyty przez dziecko z mlekiem matki. Produkt leczniczy Fenistil zawiera 150 mg glikolu propylenowego w każdym gramie żelu. Glikol propylenowy może powodować podrażnienie skóry. Z powodu zawartości glikolu propylenowego produktu leczniczego nie należy stosować na otwarte rany lub duże powierzchnie zranionej lub uszkodzonej skóry (np. oparzonej) bez konsultacji z lekarzem lub farmaceutą. Działania niepożądane: Najczęściej obserwowane działania niepożądane podczas stosowania produktu to łagodne i przemijające reakcje skórne w miejscu aplikacji. Na podstawie dostępnych danych częstość występowania niżej wymienionych działań niepożądanych nie może być określona. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: Działanie niepożądane: suchość skóry, uczucie pieczenia skóry, alergiczne zapalenie skóry. Częstość: nieznana. OTC – Lek wydawany bez recepty. Pozwolenie Prezesa URPLWMiPB nr R/2078. Podmiot odpowiedzialny: GlaxoSmithKline Consumer Healthcare Sp. z o.o v.VIII.2021

PM-PL-FENI-22-00004

Artykuł sponsorowany