W większości przypadków czerwone oko jest objawem związanym ze schorzeniem niezagrażającym zdrowiu, jednak wywołującym nieprzyjemne dolegliwości [1]. Wówczas, pacjent może skorzystać z kropli do oczu dedykowanym łagodzeniu takich stanów, które są dostępne w aptece bez recepty. Zawierają one substancje obkurczające naczynia krwionośne, np. tetryzolinę, które przyspieszają redukcję zaczerwienienia [2].
Czytaj również: Jak działają sztuczne łzy i kiedy warto po nie sięgnąć?
Objawy zespołu czerwonego oka
Zespół objawów zwany zespołem czerwonego oka jest bardzo zróżnicowany ze względu na przyczynę jego powstania. Wśród symptomów mu towarzyszących, które nie wskazują na konieczność natychmiastowej konsultacji lekarskiej, należy wymienić intensywne, lecz jednolicie czerwone oko, bez odczuwania boleści i nie wpływające na jakość widzenia. Taki stan wskazuje najprawdopodobniej na wystąpienie wylewu podspojówkowego. Jest on niegroźny, a po kilkunastu dniach wchłania się samoistnie [1,3].
Do innych symptomów, które towarzyszą zespołowi czerwonego oka, a które nie wymagają natychmiastowej interwencji lekarskiej, zalicza się także:
- pieczenie oczu;
- uczucie piasku pod powiekami;
- pojawienie się w worku spojówkowym wydzieliny;
- suchość oczu;
- nadmierne łzawienie [1,4];
Tego typu objawy towarzyszące zaczerwienionym oczom mogą wskazywać na występowanie zespołu suchego oka bądź alergicznego zapalenia spojówek. W tego typu przypadkach zaczerwienienie oka można łagodzić poprzez aplikację na powierzchnię gałki ocznej kropli do oczu, dostępnych bez recepty, które zawierają w składzie substancję obkurczające naczynia krwionośne, np. tetryzolinę [4].
Zespołowi czerwonego oka mogą także towarzyszyć objawy, które wskazują, aby niezwłocznie skonsultować się z lekarzem. Należy tu wymienić:
- nagłe pogorszenie jakości widzenia;
- obecność, tzw. tęczowych kół na źródłach światła przy jednoczesnym wyczuwaniu twardej gałki ocznej;
- odczuwanie bólu oczu i głowy;
- nagłe wystąpienie wytrzeszczu;
- nagłe wystąpienie podwójnego widzenia;
- uraz mechaniczny oka [3,5];
Tego typu symptomy mogą wskazywać na występowanie schorzeń zagrażających zdrowiu i życiu chorego. Wśród nich należy wymienić, m.in. zapalenie rogówki, zapalenie twardówki, zapalenie błony naczyniowej, zakaźne zapalenia spojówek, guzy spojówek, zespół Stevensa Johnsona (gwałtowne i ostre zmiany na naskórku występujące na skutek kontaktu z różnymi substancjami). Zespół czerwonego oka może także powstawać na skutek różnych chorób powiek, m.in. zapalenia brzegów powiek, podwinięcia się powieki, nieprawidłowego wzrostu rzęs. W powyższych przypadkach, w celu łagodzenia objawów zespołu czerwonego oka konieczna staje się wcześniejsza konsultacja lekarska. Pozwoli ona na ustalenie prawdziwej przyczyny wystąpienia przykrych objawów, w tym zaczerwienienia oka. Na tej podstawie lekarz zaleci stosowne leczenie [5].
Łagodzenie objawów związanych z zespołem czerwonego oka
Farmakoterapia zespołu czerwonego oka polega przede wszystkim na łagodzeniu powstałych objawów. W tym celu zastosowanie znajdują krople do oczu zawierające w składzie substancje obkurczające naczynia krwionośne, np. tetryzolinę. Jest ona sympatykomimetykiem, który bezpośrednio oddziałuje na receptory alfa-adrenergiczne znajdujące się w układzie nerwowym. Podana miejscowo na powierzchnię oka powoduje obkurczenie znajdujących się podspojówkowo naczyń krwionośnych. W efekcie skutkuje to zmniejszeniem przekrwienia, a także obrzęku. Co niezwykle istotne, pierwsze korzystne działanie po aplikacji preparatu zawierającego w składzie tę substancję, pojawiają się już po 5 minutach od aplikacji. Po jednorazowym podaniu efekty terapeutyczne utrzymują się nawet przez 8 godzin [2,6].
Stosowanie kropli do oczu z tetryzoliną jest zalecane w przypadku wystąpienia zaczerwienienia oka spowodowanego oddziaływaniem szkodliwych czynników fizycznych, (jak np. wiatr, mróz, dym papierosowy, zanieczyszczenie powietrza), czy długim wysiłkiem wzrokowym (długa praca przy komputerze, długotrwałe oglądanie telewizji, prowadzenie samochodu). Krople do oczu z tetryzoliną sprawdzą się także w przypadku redukowania zaczerwienienia oczu wywołanego alergicznym zapaleniem spojówek [6]. Tego typu preparatów nie powinno się stosować dłużej niż przez kilka dni.
Przykładem kropli do oczu, które w swoim składzie zawierają tetryzolinę w stężeniu 0,5 mg/ml jest produkt leczniczy Starazolin. Oprócz redukowania zaczerwienienia powierzchni oka, jego stosowanie wiąże się z łagodzeniem symptomów towarzyszących zespołowi czerwonego oka, wśród których należy wymienić, m.in. pieczenie, świąd, podrażnienie oka, czy nadmierne łzawienie [2].
W przypadku osób, które są wrażliwe na działanie różnych substancji chemicznych zaleca się stosowanie kropli do oczu nie zawierających w swoim składzie konserwantów, np. chlorku benzalkoniowego. Jedynym tego typu lekiem bez konserwantów, który zawiera w swoim składzie tetryzolinę w stężeniu 0,5 mg/ml jest Starazolin Free [7].
Bibliografia:
- Langwińska-Wośko E, Avidzba Y, Awad A. Zespół czerwonego oka w praktyce lekarza POZ, Lekarz POZ 2017; 3: 191-199.
- Karta Charakterystyki Produktu Leczniczego Starazolin krople do oczu.
- Czerwone oko, Centrum Medyczne Orbita. Ulotka dla pacjentów.
- Zaleska-Żmijewska A, Szaflik J. Zaburzenia powierzchni oka- trafność diagnozy i skuteczne postępowanie terapeutyczne, 2017; dostęp online: http://alergia.org.pl/lek/administrator/popups/contentwindow.php?t=alergia
- Pogrzebielski A. Zaczerwienienie oka (czerwone oko), Medycyna Praktyczna 2015; dostęp online: https://www.mp.pl/okulistyka/okulistyka-dla-nieokulistow/artykuly/127119,zaczerwienienie-oka-czerwone-oko
- Baza Leków, Medycyna Praktyczna, Tetryzolina (chlorowodorek tetryzoliny); dostęp online: https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=777
- Karta Charakterystyki Produktu Leczniczego Starazolin Free, krople do oczu.