Hemoroidy to przypadłość uciążliwa zarówno pod względem somatycznym, jak i psychicznym. Mówienie o niej nierzadko wywołuje wstyd, a co za tym idzie – stres. Jak pomóc pacjentowi z hemoroidami w aptece, zwiększając jego poczucie bezpieczeństwa?
Jest 19.00 – ostatnia godzina pracy w aptece. Do apteki wchodzi 62-letni mężczyzna – Pan Dariusz. Niepewnym krokiem podchodzi do okienka aptecznego i cichym głosem prosi o coś na hemoroidy, ale żeby można było stosować przez długi czas. Pomimo braku obecności innych pacjentów w aptece widać po nim, że jest onieśmielony. Farmaceuta delikatnie uśmiecha się i zadaje kolejne pytania, aby dobrać dla pacjenta najlepszy preparat. Z rozmowy z Panem Dariuszem dowiaduje się, że boi się on skutków ubocznych długiego stosowania leków, ale chciałby jednak sobie pomóc, ponieważ jego dolegliwości są dosyć dokuczliwe i utrzymują się od wielu miesięcy. Co zrobić?
SŁÓW PARĘ O HEMOROIDACH
Hemoroidy, czyli inaczej żylaki odbytu, to powiększanie się fizjologicznej struktury odbytu – guzków krwawniczych – któremu towarzyszą objawy. Dzieli się je na wewnętrzne (wyczuwa się je palcem podczas bezpośredniego badania przez odbyt) i zewnętrzne (widoczne jako sinawe guzki w pobliżu odbytu). Występują najczęściej między 45. a 65. rokiem życia. [1,2] Do czynników ryzyka powstania hemoroidów zaliczamy: nawykowe zaparcie, biegunkę, ciążę, siedzący tryb życia, biegi długodystansowe czy też ciężkie choroby takie jak: marskość wątroby czy guzy miednicy małej. [1,2]
Klasyczne objawy choroby hemoroidalnej to:
- krwawienie z odbytu,
- świąd i pieczenie w okolicy odbytu,
- ból, podrażnienie, dyskomfort w okolicy odbytu,
- uczucie niecałkowitego wypróżnienia,
- wyciek śluzu,
- wypadanie hemoroidów wewnętrznych na zewnątrz. [1,2]
DLACZEGO DIOSMINA?
Na terapię hemoroidów składają się leczenie zachowawcze, leczenie mało inwazyjne i leczenie operacyjne. Leczenie zachowawcze stosuje się na każdym etapie choroby, zwłaszcza jeśli hemoroidy nie są zaawansowane. W skład leczenia zachowawczego wchodzi stosowanie leków zwiększających napięcie ścian naczyń żylnych i zmniejszające ich przepuszczalność (flebotoników). Substancją o takim działaniu jest diosmina. [1,2] Diosmina jest szeroko stosowana na świecie od 1969 roku w leczeniu objawów przewlekłej niewydolności żylnej, w tym owrzodzeń żylnych podudzi i hemoroidów, zarówno w stanie ostrym, jak i przewlekłym [3]. Wykazuje działanie ochronne wobec naczyń żylnych, zwiększa ich napięcie, a także zmniejsza przepuszczalność. Co szczególnie istotne, diosmina jest bardzo dobrze tolerowana, nawet przy długotrwałym stosowaniu. Działania niepożądane po stosowaniu diosminy występują rzadko i zwykle są to typowe odczyny dermatologiczne (np. egzema, wysypka) czy dolegliwości żołądkowo-jelitowe. [4]
GARŚĆ DANYCH Z BADAŃ
Według aktualnych wytycznych praktyki klinicznej Amerykańskiego Towarzystwa Chirurgów Okrężnicy i Odbytnicy (ang. American Society of Colon & Rectal Surgeons, ASCRS) leczenie flebotonikami jest opcją terapeutyczną, która posiada obiecujący potencjał w zakresie uśmierzania dolegliwości pacjenta z hemoroidami i jednocześnie nie jest obarczona wysokim ryzykiem działań niepożądanych. Świadczą o tym wyniki badań klinicznych. Przegląd Cochrane (obejmujący 24 badania z randomizacją z łącznym udziałem 2334 uczestników, w których porównywano interwencję z zastosowaniem leków flebotonicznych z grupą kontrolną) wykazał statystycznie istotny korzystny wpływ na wyniki leczenia świądu, krwawienia, wydzieliny i ogólną poprawę w zakresie objawów związanych z chorobą hemoroidalną u pacjentów stosujących flebotoniki. [5] Z kolei metaanaliza porównująca działanie flawonoidów (w tym diosminy) z placebo lub z grupą pacjentów bez terapii objawowej hemoroidów (łącznie 1514 osób) w 14 randomizowanych badań klinicznych dowiodła korzystnego wpływu flawonoidów na zmniejszenie objawów takich jak krwawienie, świąd i nawroty choroby. [5]
Wytyczne ASCRS podkreślają, że długotrwałe stosowanie maści zawierających środki znieczulające, steroidy, emolienty i/lub środki antyseptyczne (pomimo ich popularności) może powodować reakcje nadwrażliwości lub reakcje alergiczne. Towarzystwo wskazuje, że nie ma mocnych dowodów naukowych na bezpieczeństwo stosowania tych preparatów w dłuższej perspektywie czasowej. [5]
ROZWIĄZANIE PRZYPADKU
Z uwagi na lęk Pana Dariusza przed uciążliwymi skutkami ubocznymi stosowania leków i jednoczesną potrzebą zmniejszenia nasilenia swoich dolegliwości, dobrą rekomendacją będzie preparat z diosminą w składzie (np. DIH MAX COMFORT), który charakteryzuje się bardzo dobrym profilem bezpieczeństwa oraz skutecznością w zakresie niwelowania objawów wynikających z choroby hemoroidalnej.
Źródła:
- Ciesielski P, Kołodziejczak M. Choroba hemoroidalna. Interna – Mały Podręcznik. Medycyna Praktyczna, https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.4.23.3 (opublikowano: 10.08.2022, dostęp: 29.03.2023).
- Wiercińska M. Hemoroidy (żylaki odbytu) – jak wyglądają i czym są hemoroidy zewnętrzne oraz wewnętrzne, skąd się biorą i jak przebiega ich leczenie?. Dla Pacjentów. Medycyna Praktyczna, https://www.mp.pl/pacjent/gastrologia/choroby/jelitogrube/68332,hemoroidy (opublikowano: 02.12.2021, dostęp: 29.03.2023)
- https://www.drugs.com/npp/diosmin.html (zaktualizowano: 22.12.2022, dostęp: 29.03.2023)
- Charakterystyka Produktu Leczniczego DIH MAX COMFORT, 1000 mg, tabletki powlekane
- Davis, BR, Lee-Kong SA, Migaly J, Feingold DL, Steele SR. The American Society of Colon and Rectal Surgeons Clinical Practice Guidelines for the Management of Hemorrhoids. Dis Colon Rectum 2018; 61: 284–292
DIH MAX COMFORT, 1000 mg, tabletki powlekane. Skład: Jedna tabletka powlekana zawiera 1000 mg zmikronizowanej diosminy (Diosminum). Postać farmaceutyczna: tabletka powlekana. Wskazania do stosowania: Objawy przewlekłej niewydolności krążenia żylnego kończyn dolnych: bóle i nocne kurcze nóg, uczucie ciężkości nóg, żylaki kończyn dolnych, poszerzenia bardzo drobnych naczyń żylnych, tzw. pajączki naczyniowe, obrzęki nóg (opuchlizna/puchnięcie nóg). Objawowe leczenie żylaków odbytu. Dawkowanie i sposób podania: Podanie doustne. Podaje się 1 tabletkę na dobę podczas posiłku. Jedynie w przypadkach zaostrzenia dolegliwości spowodowanych żylakami odbytu zaleca się okresowe podawanie większych dawek: po 1 tabletce 3 razy na dobę przez 4 dni, a przez kolejne 3 dni po 1 tabletce 2 razy na dobę, rano i wieczorem. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na substancję czynną diosminę lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania: W przypadkach zaostrzenia dolegliwości spowodowanych żylakami odbytu zastosowanie dużych dawek produktu leczniczego powinno być krótkotrwałe i jeśli dolegliwości nie przemijają wymagana jest kompleksowa ocena proktologiczna stanu pacjenta. Działania niepożądane: Opisano rzadko występujące przypadki odczynów dermatologicznych (egzema, wysypka, świąd, pokrzywka, łupież różowy) wynikających z nadwrażliwości na diosminę. Po podaniu diosminy (wg dostępnej literatury w mniej niż 2% przypadków) mogą wystąpić zaburzenia żołądka i jelit (bóle żołądka, nudności, niestrawność, wymioty, biegunka lub inne zaburzenia dotyczące przewodu pokarmowego). Notowano także przypadki wystąpienia zaburzeń neurowegetatywnych (bezsenność, trudności w zasypianiu, zawroty i bóle głowy, niepokój), które na ogół nie wymagały przerwania podawania diosminy i przemijały wkrótce po jej odstawieniu. Podmiot odpowiedzialny: PRZEDSIĘBIORSTWO PRODUKCJI FARMACEUTYCZNEJ HASCO-LEK S.A. 51-131 Wrocław, ul. Żmigrodzka 242E. Numer pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: DIH MAX COMFORT, 1000 mg, tabletki powlekane – numer pozwolenia 22310. Kategoria dostępności: produkt leczniczy wydawany bez przepisu lekarza – OTC. Przed zastosowaniem należy zapoznać się z zatwierdzoną charakterystyką preparatu. Dalsze informacje dostępne na życzenie.