Opryszczka wargowa – jak leczyć i zapobiegać?

PRZYPADEK 1

Twoim pacjentem jest 35-letni Pan Tomasz. To znany Ci od dawna mężczyzna, który korzysta z usług Twojej apteki od kilku lat. Stąd doskonale wiesz, że co jakiś czas pojawia się u niego problem opryszczki wargowej. Zwykle mają miejsce 2 epizody nawrotu w ciągu całego roku. Pan Tomasz traktuje je jako niewygodny defekt kosmetyczny, który przeszkadza mu w codziennym życiu – zwłaszcza, że jako pracownik banku ma częsty kontakt z innymi ludźmi. 

OCZEKIWANIA PACJENTA

Pan Tomasz podczas nawrotów opryszczki ma jeden cel – szybko pozbyć się problemu. Stosował wcześniej różne środki, jednak bez większych sukcesów. Znajduje to potwierdzenie w literaturze. Uważa się, że stosowanie preparatów na bazie ziół oraz suplementów diety nie ma potwierdzonego działania w wynikach badań naukowych [3]. Jakiś czas temu sięgnął po dostępny bez recepty Hascovir control – lek OTC z acyklowirem w postaci tabletek doustnych. Jego zdaniem jest to efektywna forma terapii, co znajduje swoje odzwierciedlenie w publikacjach naukowych. Zgodnie z nimi doustne leczenie nawrotów opryszczki wargowej za pomocą acyklowiru wiąże się ze skróceniem czasu trwania objawów [3].

DOUSTNY ACYKLOWIR

Acyklowir to lek przeciwwirusowy [4]. Związek ten ulega aktywacji pod wpływem wirusowej kinazy tymidynowej, dzięki czemu odznacza się wysoką selektywnością względem zainfekowanych komórek. Uznawany jest przez to za lek dobrze tolerowany przez pacjentów [4,5,6]. Rezultatem oddziaływania acyklowiru na wirusa jest hamowanie jego replikacji – a to właśnie ten efekt obierany jest za cel terapii opryszczki wargowej [3].

Skuteczność acyklowiru jest największa, jeśli proces leczenia pacjent rozpocznie już na etapie pojawienia się objawów prodromalnych, czyli zwiastunowych [7]. Do takowych należą: pieczenie, swędzenie i mrowienie w okolicy warg, jeszcze przed pojawieniem się zmian skórnych [2]. Zastosowanie efektywnej terapii w tej fazie choroby znacząco zwiększa szanse na końcowy sukces. A jest nim bez wątpienia skrócenie czasu trwania choroby [4].

HASCOVIR CONTROL

Pan Tomasz poprosił Cię o Hascovir control. To doustny lek, zawierający w swoim składzie acyklowir [8]. Każda tabletka zawiera 200 mg substancji czynnej. Pan Tomasz uspokaja Cię, że stosuje preparat zgodnie z wytycznymi zawartymi w jego ulotce, czyli że przyjmuje go 5x dziennie [8]. Acyklowir jest lekiem z wyboru w leczeniu zakażeń wirusem HSV-1, odpowiedzialnym za opryszczkę warg i twarzy [4]. Jego przyjmowanie pozwala skrócić czas gojenia zmian skórnych, będących następstwem infekcji HSV – nawet o 3 dni [9,10]. Przekonał się o tym także Pan Tomasz, który potwierdza, że dzięki włączeniu leczenia Hascovirem control proces gojenia jest dla niego zauważalnie krótszy. Hascovir control to lek dedykowany osobom z nawrotami opryszczki wargowej, które chcą zadziałać szybko – lecząc rozwijającą się opryszczkę [8].

PRZYPADEK 2

W piątkowe popołudnie do Twojej apteki zgłosiła się około 40-letnia pacjentka. Z uzyskanych przez Ciebie informacji wynika, że jest ona nauczycielką w pobliskiej szkole średniej. Pani Iwona (bo tak jej na imię) prosi Cię o Hascovir control Max. To doustne tabletki z acyklowirem w dawce 400 mg – pierwsze, dostępne w aptekach bez recepty. Pani Iwona udaje się jutro z klasą na kilkudniowy wyjazd nad morze. Świadoma swojego problemu (boryka się z nawrotami opryszczki wargowej nawet kilka razy w ciągu roku) chciałaby przeciwdziałać chorobie i zapobiec pojawieniu się kolejnego nawrotu na wyjeździe.

NAWROTOWA OPRYSZCZKA WARGOWA

Częstość występowania nawrotowej  opryszczki wargowej wynosi od 20% do 52%  [2]. Warto wiedzieć, że dość często manifestacja objawów wynika z faktu zetknięcia się z jednym z czynników ryzyka pojawienia się nawrotu opryszczki. Należą do nich m.in.:

  • Wahania temperatur
  • Ekspozycja na promieniowanie słoneczne/UV
  • Stres i przemęczenie
  • Infekcje górnych dróg oddechowych
  • Urazy wokół ust i częste zabiegi kosmetyczne [1,3,5,11].

Pacjentka na co dzień pracuje w szkole, gdzie nie brakuje jej stresu. Poza tym ma świadomość tego, że już jutro wyjeżdża do miejsca pełnego słońca i wysokiej temperatury, co może sprzyjać pojawieniu się objawów kolejnego nawrotu zakażenia wirusem HSV. Tym bardziej, że po ostatniej wizycie u kosmetyczki Pani Iwona ma niewielkie rany w okolicach ust i warg. Znając zatem czynniki zaostrzające i wywołujące u niej nawroty opryszczki stara się im zapobiegać. W tym celu prosi Cię o Hascovir control Max.

ACYKLOWIR W DAWCE 400 MG

Acyklowir w dawce 400 mg, stosowany 2x dziennie przed prognozowanym kontaktem z czynnikiem ryzyka wystąpienia nawrotu opryszczki efektywnie zmniejsza prawdopodobieństwo jej pojawienia się [2,5]. Badania potwierdzają, że dawka 400 mg pozwala znacząco ograniczyć częstość nawrotów – zwłaszcza u pacjentów świadomych  grożących im czynników ryzyka [5,12].Acyklowir w dawce 400 mg doskonale sprawdza się zatem jako lek ograniczający ryzyko pojawienia się objawów nawrotu opryszczki wargowej. Zawierający go lek Hascovir control Max to w związku z tym korzystne rozwiązanie dla osób, które chcą uchronić się przed nieprzyjemnymi objawami nawrotu opryszczki – zwłaszcza, jeśli mają one intensywny przebieg. Preparat wskazany jest do zapobiegania nawrotom opryszczki wargowej [13]. Ważne, aby zacząć stosować go 2x dziennie już przed spodziewanym wystąpieniem nawrotu. Acyklowir można stosować bez obaw o wystąpienie oporności wśród wirusa herpes simplex – ta występuje u mniej niż 1% populacji HSV [1]. Mając na uwadze wszystkie te czynniki Pani Iwona prosi Cię o Hascovir control Max z nadzieją, że tak jak w poprzednich przypadkach będzie mogła komfortowo i bez stresu o nawrót opryszczki udać się na wycieczkę.

Literatura:

  1. Lesiak A i in. Kompleksowe leczenie opryszczki wargowej. Forum Dermatologicum 2017; 3(4): 147–151.
  2. Chi CC et al. Interventions for prevention of herpes simplex labialis (cold sores on the lips). Cochrane Database Syst Rev. 2015; 2015 (8): CD010095.
  3. Cunningham A et al. Current management and recommendations for access to antiviral therapy of herpes labialis. J Clin Virol. 2012; 53(1): 6-11.
  4. Figlerowicz M. Acyklowir w terapii przeciwwirusowej.  Przew Lek 2003; 6(6): 110-114.
  5. Woo SB et al. Management of recurrent oral herpes simplex infections. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod. 2007; 103 Suppl: S12.e1-18.
  6. Kinghorn GR et al. Acyclovir vs isoprinosine (immunovir) for suppression of recurrent genital herpes simplex infection. Genitourin Med. 1992; 68(5): 312-6.
  7. Jensen LA et al. Oral antivirals for the acute treatment of recurrent herpes labialis. Ann Pharmacother. 2004; 38(4): 705-9.
  8. Charakterystyka Produktu Leczniczego Hascovir control.
  9. Raborn GW et al. Oral acyclovir and Herpes labialis: a randomized, doubleblind, placebo controlled study. J Am Dent Assoc 1987; 115(1): 38-42.
  10. Figlerowicz M. Wirusy opryszczki – przebieg kliniczny infekcji i terapia. Przew Lek 2005; 6: 96–103.
  11. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące postępowania w przypadku zakażenia wirusem HSV w położnictwie. Ginekol. Pol. 2015; 86: 715-717.
  12. Rooney J et al. Oral acyclovir to suppress frequently recurrent herpes labialis: a double-blind, placebo-controlled trial. Ann Intern Med 1993; 118(4): 268-72.
  13. Charakterystyka Produktu Leczniczego Hascovir control Max.

ARTYKUŁ SPONSOROWANY

Hascovir Control, 200 mg, tabletki. Skład: 1 tabletka zawiera 200 mg acyklowiru (Aciclovirum). Substancja pomocnicza o znanym działaniu: laktoza jednowodna. Tabletka 200 mg zawiera 15 mg laktozy jednowodnej. Postać farmaceutyczna: tabletka. Wskazania do stosowania: Leczenie nawrotowej opryszczki warg i twarzy wywołanych przez wirus opryszczki pospolitej (Herpes simplex) u dorosłych. Leczenie nawrotowej opryszczki zewnętrznych narządów płciowych wywołanej przez wirus opryszczki pospolitej (Herpes simplex) u dorosłych. Produkt leczniczy może być stosowany jedynie u pacjentów, u których w przeszłości rozpoznano zakażenie wirusem opryszczki pospolitej. Hascovir control MAX, 400 mg, tabletki. Skład: 1 tabletka zawiera 400 mg acyklowiru (Aciclovirum). Substancja pomocnicza o znanym działaniu: laktoza jednowodna. Tabletka 400 mg zawiera 30 mg laktozy jednowodnej. Postać farmaceutyczna: tabletka. Wskazania do stosowania: Zapobieganie nawrotom opryszczki pospolitej u pacjentów z prawidłową odpornością. Produkt leczniczy może być stosowany jedynie u pacjentów, u których w przeszłości rozpoznano zakażenie wirusem opryszczki pospolitej. Dawkowanie i sposób podawania: Hascovir Control: Dorośli: Produkt leczniczy należy podawać doustnie w dawce 200 mg pięć razy na dobę, co 4 godziny (z przerwą nocną), przez 5 dni. W przypadku zakażeń nawracających szczególnie ważne jest rozpoczęcie leczenia w okresie prodromalnym (objawów zwiastunowych) lub tuż po pojawieniu się pierwszych zmian. Hascovir control MAX: Dorośli: Produkt leczniczy należy podawać doustnie w dawce 400 mg dwa razy na dobę, co 12 godzin. Bez konsultacji z lekarzem produkt leczniczy można stosować maksymalnie przez okres 1 miesiąca, szczególnie w okresie narażenia na czynniki wywołujące nawroty opryszczki u pacjenta (np. zwiększona ekspozycja na światło słoneczne, stres, gorączka). Lekarz może zalecić wydłużenie terapii. W takim przypadku leczenie należy przerywać co 6-12 miesięcy w celu ewentualnych zmian w przebiegu choroby. Dzieci i młodzież: Produktu leczniczego nie należy stosować u dzieci i młodzieży w wieku poniżej 18 lat. Dawkowanie u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek: W przypadku pacjentów z zaburzeniami czynności nerek zalecane jest zachowanie ostrożności. Podczas stosowania produktu należy zapewnić odpowiedni poziom nawodnienia pacjenta. W leczeniu zakażeń wywołanych przez wirus opryszczki pospolitej (Herpes simplex) u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek, zalecane doustne dawkowanie preparatu nie prowadzi do kumulacji acyklowiru ponad poziom uznany za bezpieczny dla podania dożylnego. Jednak u pacjentów z ciężką niewydolnością nerek (klirens kreatyniny mniejszy niż 10 ml/min.) zaleca się zmniejszenie dawki do 200 mg acyklowiru 2 razy na dobę, co ok. 12 godzin. W przypadku pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności nerek z klirensem kreatyniny mniejszym niż 10 ml/min. o sposobie dawkowania acyklowiru może zadecydować wyłącznie lekarz. Dawkowanie u pacjentów w podeszłym wieku: U pacjentów w podeszłym wieku należy brać pod uwagę możliwość zaburzenia czynności nerek. W przypadku pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności nerek z klirensem kreatyniny mniejszym niż 10 ml/min., o sposobie dawkowania acyklowiru może zadecydować wyłącznie lekarz, który odpowiednio dostosuje dawkę leku. W czasie leczenia należy pić dużo płynów. Hascovir control MAX: W przypadku konieczności zastosowania mniejszej dawki, dostępny jest produkt leczniczy zawierający acyklowir w dawce 200 mg. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na acyklowir, walacyklowir lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania: Produkt należy ostrożnie stosować u pacjentów z niewydolnością nerek, zwłaszcza odwodnionych i leczonych dużymi dawkami acyklowiru lub otrzymujących jednocześnie inne leki mogące uszkodzić nerki. Podczas podawania acyklowiru należy zapewnić pacjentowi odpowiednią podaż płynów, aby uniknąć ryzyka uszkodzenia nerek. Nie zaleca się stosowania produktu leczniczego u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek, u pacjentów w podeszłym wieku oraz u kobiet w ciąży i w okresie karmienia piersią, bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem. Osoby z obniżoną odpornością powinny skonsultować się z lekarzem w sprawie leczenia jakiegokolwiek zakażenia. Pacjenci, u których wystąpiła szczególnie ciężka nawrotowa opryszczka wargowa, powinni zwrócić się do lekarza. W przypadku zauważenia częstszych (> 6 w ciągu roku) i dłużej trwających (po 5 dniach terapii brak pozytywnych efektów leczenia) niż dotychczas nawrotów opryszczki, z bardziej nasilonymi objawami klinicznymi (m.in. gdy po 3-4 dniach terapii powstają nowe ogniska zakażenia), należy skonsultować się z lekarzem, ponieważ może to świadczyć o niedoborze odporności lub zaburzeniach wchłaniania wymagających diagnostyki i potrzebie innego dawkowania leku. W tych przypadkach o sposobie dawkowania acyklowiru może zadecydować wyłącznie lekarz. Hascovir control: Ze względu na zawartość laktozy, produkt nie powinien być stosowany u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy (typu Lapp) lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy. Nie zaleca się stosowania produktu leczniczego przez osoby z obniżoną odpornością (np. po przeszczepie szpiku kostnego, zakażone wirusem HIV) bez konsultacji z lekarzem. Hascovir control MAX: Nie należy stosować produktu leczniczego przez osoby z obniżoną odpornością (np. po przeszczepie szpiku kostnego, zakażone wirusem HIV). Hascovir control MAX zawiera laktozę. Produkt leczniczy nie powinien być stosowany u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, brakiem laktazy lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy. Hascovir control MAX zawiera mniej niż 1 mmol (23 mg) sodu w tabletce, to znaczy produkt leczniczy uznaje się za „wolny od sodu”. Działania niepożądane: Częstość występowania działań niepożądanych określono zgodnie z konwencją MedDRA: bardzo często (≥1/10), często (≥1/100 do <1/10), niezbyt często (≥1/1000 do <1/100), rzadko (≥1/10 000 do <1/1000) i bardzo rzadko (<1/10 000), częstość nieznana (częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych. Zaburzenia krwi i układu chłonnego: Bardzo rzadko: niedokrwistość, zmniejszenie liczby krwinek białych, małopłytkowość. Zaburzenia układu immunologicznego: Rzadko: reakcja anafilaktyczna. Zaburzenia psychiczne i zaburzenia układu nerwowego: Często: bóle głowy, zawroty głowy. Bardzo rzadko: pobudzenie, dezorientacja, drżenia, niezborność ruchowa, zaburzenia mowy, omamy, objawy psychotyczne, drgawki, senność, encefalopatia, śpiączka. Powyższe zaburzenia są zwykle przemijające i obserwowane zazwyczaj u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek, lub u których występują inne czynniki predysponujące. Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia: Rzadko: duszność. Zaburzenia żołądka i jelit: Często: nudności, wymioty, biegunka, bóle brzucha. Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: Rzadko: przemijające podwyższenie / zwiększenie stężenia bilirubiny i aktywności enzymów wątrobowych we krwi. Bardzo rzadko: zapalenie wątroby, żółtaczka. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: Często: świąd, wysypka (w tym z nadwrażliwości na światło). Niezbyt często: pokrzywka, przyspieszone, rozproszone wypadanie włosów. Przyspieszone, rozproszone wypadanie włosów jest kojarzone z różnorodnymi procesami chorobowymi oraz stosowaniem wielu leków, przez co powiązanie występowania tego zaburzenia z przyjmowaniem acyklowiru jest wątpliwe. Rzadko: obrzęk naczynioruchowy. Zaburzenia nerek i dróg moczowych: Rzadko: podwyższenie / zwiększenie stężenia mocznika i kreatyniny we krwi. Bardzo rzadko: ostra niewydolność nerek. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: Często: zmęczenie, gorączka. Podmiot odpowiedzialny: „PRZEDSIĘBIORSTWO PRODUKCJI FARMACEUTYCZNEJ HASCO-LEK” S.A. 51-131 Wrocław, ul. Żmigrodzka 242 E. Numer pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: Hascovir control nr pozwolenia 23013; Hascovir control MAX – nr pozwolenia 23014. Kategoria dostępności: Produkt leczniczy wydawany bez przepisu lekarza – OTC. Przed zastosowaniem należy zapoznać się z zatwierdzoną charakterystyką preparatu. Dalsze informacje dostępne na życzenie.