Grypa u astmatyków i małych dzieci – wyniki badań
Według badań osoby chorujące na przewlekłe choroby płuc, do których zalicza się również astma, mają 25-krotnie wyższe ryzyko zachorowania na grypę. Wystąpienie powikłań pogrypowych również jest u takich osób znacznie wyższe. Warto wiedzieć, że przewlekłe choroby układu oddechowego oraz astma są najczęstszymi czynnikami ryzyka wśród ciężkich przypadków grypy A (H1N1). Grypa w dużym stopniu dotyczy też dzieci i może mieć znaczący wpływ na ich zdrowie oraz przyszły rozwój. Dane pokazują, że w czasie epidemii około 15% dzieci zaraża się grypą. W Stanach Zjednoczonych aż 18% dzieci poniżej 5 roku życia wymaga hospitalizacji z powodu grypy. Co ważne, w przypadku niemowląt, czyli dzieci do ukończenia 1 roku życia, prawdopodobieństwo hospitalizacji jest równie wysokie jak u dorosłych z grup ryzyka.
Przykłady rozmów afirmacyjnych
Rozmowa afirmacyjna to typ rozmowy, który poprzez parafrazowanie i zadawanie pytań ma na celu uświadomienie pacjentowi konsekwencji jego wyborów. Podczas parafrazowania należy pamiętać, że nie trzeba powtarzać wypowiedzi pacjenta słowo w słowo – istotniejsze jest okazanie zrozumienia przy zachowaniu sensu jego słów.
Przykłady parafraz, które można wykorzystać w trakcie rozmowy z pacjentami z astmą:
Argument pacjenta: „Przez ostatnie dwa lata nie miałam grypy, więc nie widzę większego sensu w szczepieniu się.”
Przykładowe odpowiedzi farmaceuty:
„Myśli Pani, że niechorowanie na grypę przez dwa lata jest gwarancją tego, że nie złapie Pani grypy w tym roku?” – rozwinięcie argumentacji
„Nie widzi Pani sensu w chronieniu się przeciwko płucnym powikłaniom grypy, takim jak zapalenie oskrzeli, zapalenie zatok, infekcja ucha, czy nawet zapalenie płuc lub problemy z oddychaniem, które mogą wymagać hospitalizacji?” – zaostrzenie argumentacji.
W ten sposób farmaceuta wymienił ryzyka i konsekwencje, których pacjent nie wziął pod uwagę.
Przykłady parafraz, które można wykorzystać w trakcie rozmowy z osobami w ciąży:
Argument ciężarnej: „Nie ma po co się szczepić. W końcu grypa nie jest żadną poważną chorobą.”
Przykładowe odpowiedzi farmaceuty:
„Uważa Pani, że szczepienie przeciwko grypie nie ma sensu?” – rozwinięcie argumentacji
„Nie chcę się Pani zabezpieczyć przed ryzykiem powikłań płucnych czy nawet hospitalizacją na oddziale intensywnej terapii?” – zaostrzenie argumentacji
Po dokonaniu parafrazy dobrze jest zadać 2-3 pytania, np. takie jak:
„Jakie byłyby dobre strony leżenia w łóżku podczas świąt Bożego Narodzenia lub zimowego urlopu?”
„Na jakie ryzyka jest Pani gotowa narazić swoją bliską rodzinę?”
„Kto, zgodnie z zaleceniami władz ds. zdrowia, powinien się zaszczepić przeciwko grypie?”
„Jakie inne szczepienia miała Pani w ciągu swojego życia? Jakie były ich korzyści?”
Jak przekonać do szczepienia – dialogi
W tym miejscu zostaną zaprezentowane dwie kompletne rozmowy z pacjentami z wyżej wymienionych grup ryzyka.
Dialog z osobą z astmą
Pacjentka: Przez ostatnie dwa lata nie miałam grypy, więc nie widzę większego sensu w szczepieniu się.
Farmaceuta: Dla Pani, jako osoby chorej na astmę, ochrona przed grypą wiąże się też z ochroną przed powikłaniami grypy ze strony układu oddechowego, takimi jak zapalenie oskrzeli czy nawet zapalenie płuc lub problemy z oddychaniem, w przypadku których może być konieczna hospitalizacja.
Pacjentka: Nie wiedziałam, że powikłania mogą być tak poważne, ale chyba nie występują zbyt często.
Farmaceuta: Niestety, mogą wystąpić. Dlatego chciałbym, aby miała Pani świadomość ryzyka, które Pani podejmuje, będąc osobą chorą na astmę i nie szczepiąc się przeciwko grypie. Szczepionkę tę poleca się astmatykom. Jakie ryzyko jest Pani gotowa podjąć w związku z tym, że się Pani nie szczepi.
Pacjentka: Raczej wolałabym nie podejmować żadnego poważnego ryzyka.
Farmaceuta: Podsumowując, chce Pani uniknąć zachorowania na grypę i jednocześnie wie Pani, że w Pani przypadku zachorowanie na grypę może prowadzić do powikłań ze strony układu oddechowego?
Pacjentka: Tak, rozumiem.
Farmaceuta: W takim razie kiedy chciałaby się Pani zaszczepić?
Pacjentka: No, chyba jak najszybciej.
Dialog z osobą w ciąży
Pacjentka: Nie widzę sensu szczepić się na grypę. W końcu grypa nie jest żadną poważną chorobą.
Farmaceuta: Może być jednak groźna, zwłaszcza dla Pani dziecka.
Pacjentka: Naprawdę?
Farmaceuta: Tak, grypa może prowadzić do przedwczesnego porodu. Jakie, Pani zdaniem, mogą być konsekwencje przedwczesnego porodu dla dziecka?
Pacjentka: Nie mam pojęcia.
Farmaceuta: Kobiety w ciąży, które zachorowały na grypę i urodziły przed terminem, mają większe ryzyko przekazania wirusa grypy dziecku. W niektórych przypadkach oznacza to, że noworodek może mieć słabe płuca, co może powodować u niego problemy z oddychaniem. Przyjęcie szczepionki przeciwko grypie przyczyni się do zmniejszenia prawdopodobieństwa wystąpienia tych komplikacji. Jak chce Pani postąpić w tej sytuacji?
Pacjentka: Oczywiście chcę, żeby moje dziecko urodziło się sprawne i zdrowe. Nie zdawałam sobie sprawy z tego, ze grypa może spowodować takie problemy.
Więcej informacji znajdziesz na stronie: https://mgr.farm/szczepienia-przeciw-grypie-wspieramy-zmiany/
Źródło:
Ogólnopolski Program Zwalczania Grypy, Jak skutecznie rekomendować szczepienia przeciw grypie pacjentom z grup ryzyka? Poradnik dla lekarzy i personelu medycznego (wyd. II), Instytut Oświaty Zdrowotnej Fundacja Haliny Osińskiej, Warszawa 2014.