Poród naturalny
Poród naturalny obejmuje szereg następujących po sobie procesów, które prowadzą do wydalenia z macicy płodu, popłodu i płynu owodniowego. Fizjologicznie, akcja powinna rozpocząć się w sposób spontaniczny, bez użycia środków znieczulających czy przyspieszających skurcze macicy. Prawidłowo, płód znajduje się w położeniu podłużnym i główkowym. Za moment zwiastujący początek porodu uważa się wystąpienie regularnych bolesnych skurczów macicy oraz towarzyszące im zmiany zachodzące w szyjce macicy, przede wszystkim skracanie i zgładzanie. Fizjologicznie, poród powinien nastąpić po 37 tygodniu ciąży.
Akcja porodowa obejmuje cztery charakterystyczne okresy:
- I faza- okres rozwierania szyjki macicy. Zapoczątkowana jest pojawieniem się pierwszych regularnych skurczów macicy i trwa do osiągnięcia pełnego rozwarcia szyjki.
- II faza- czas od uzyskania pełnego rozwarcia szyjki do urodzenia.
- III faza- okres porodu, a zatem wydalenia dziecka.
- IV- wczesny połóg.
Poród jest nierozerwalnie związany a bólem i wysiłkiem fizycznym, zmieniającymi się charakterystycznie w zależności od fazy. (2)
Regeneracja pochwy i krocza po porodzie naturalnym
Poród naturalny stanowi ogromne wyzwanie dla organizmu kobiety, wiążące się kolejno z głębokim dyskomfortem w okresie połogu. W celu przyspieszenia rekonwalescencji niezwykle ważnym elementem jest odpowiednie wsparcie regeneracji pochwy i krocza. Ból utrzymujący się w okolicach intymnych zaleca się łagodzić okładami z lodu pod kontrolą położnej. Przy dolegliwościach związanymi z siadaniem, niezwykle pomocna może okazać się poduszka w kształcie koła, która zapobiega bezpośredniemu kontaktowi krocza z podłożem. Rekomenduje się również noszenie w pierwszych dobach po porodzie bawełnianej bielizny lub bielizny popołogowej z siatki umożliwiającej cyrkulację powietrza. W trakcie snu w porze nocnej zalecane jest, by kobieta zrezygnowała całkowicie z bielizny. (3)
Istotnym elementem będzie również dobór odpowiedniego preparatu, który wesprze regeneracje pochwy i krocza. Znaną i sprawdzoną substancją posiadającą właściwości ułatwiające leczenie i gojenie się ran po porodzie naturalnym jest kwas hialuronowy, który wiąże się z wilgotną wydzieliną błony śluzowej pochwy, tworząc na jej powierzchni żelową powłokę. Stanowi ona doskonałą barierę ochronną stwarzającą właściwe warunki do aktywacji naturalnych mechanizmów obronnych i regeneracyjnych. Należy pamiętać, że kwas hialuronowy posiada różne wielkości cząstek, nie każda z nich sprawdza się tak samo dobrze w intymnych problemach. W ginekologii potwierdzoną skuteczność posiada drobnocząsteczkowy kwas hialuronowy. Preparatem polecanym przez lekarzy ginekologów jest Mucovagin żel o działaniu wspierającym gojenie i regenerację, który przeznaczony jest do stosowania dopochwowo oraz na zewnętrzne na okolice intymne po porodzie naturalnym. W skład produktu wchodzi drobnocząsteczkowy kwas hialuronowy bez zbędnych składników jak hormony, parabeny i wyciągi roślinne co jest szczególnie istotne ze względu na wzmożoną wrażliwość okolic intymnych po porodzie. (4)
Higiena intymna w połogu
Niezależnie od tego, w jaki sposób odbył się poród, kluczową kwestię stanowi szczególna dbałość o higienę. Zalecane jest podmywanie się po każdej wizycie w toalecie, przy użyciu specjalistycznych produktów przeznaczonych do higieny intymnej wpierających regenerację oraz posiadające substancje łagodzące i antyseptyczne np.: Mucovagin fizjoemulsja, która jest przeznaczony dla kobiet w okresie połogu (4). Ponadto, krocze należy wycierać jednorazowym ręcznikiem. W trakcie połogu rekomendowane jest korzystanie z prysznica zamiast kąpieli w wannie. Należy także zrezygnować z gąbek lub myjek, które stanowią siedlisko bakterii (3).
Podczas porodu naturalnego niejednokrotnie dochodzi do uszkodzenia błony śluzowej pochwy oraz przerwania ciągłości tkanek krocza, w związku z czym niezwykle istotne jest ułatwienie procesu leczenia i gojenia. Warto również pamiętać o dopełnieniu kuracji w połogu specjalistyczną higieną intymną .
Okres porodu, a następnie połogu jest dla kobiety niezwykle trudnym doświadczeniem, w związku czym istotną rolę odgrywa pomoc i wsparcie z zewnątrz, zwłaszcza od osób reprezentujących opiekę zdrowotną- lekarzy, położnych, farmaceutów, w których z uwagi na specjalistyczną wiedzę pokłada się największe zaufanie. W dobie pandemii, ze względu na utrudniony kontakt z placówkami medycznymi, na szczególne zainteresowanie zasługują aptekarze, którzy pomimo zagrożenia, są dostępni w każdej aptece, służąc swoją radą za pierwszym stołem.
mgr farm. Ilona Gołąbek- Karaś
Bibliografia
- Dane Statystyczne Instytutu Matki i Dziecka. https://imid.med.pl/files/imid/Aktualnosci/Aktualnosci/Dane%20statystyczne%202%20EURO-PERISTAT%20%2B%20IMiD%20%2B%20GUS.pdf. [Online]
- Wawryków, A., i inni. Physical activity of women during natural delivery. Journal of Education, Health and Sport. 2017;7(7):927-939.
- Sztajerowska, J. i Szafarowska, M. Pielęgnacja krocza po porodzie. Ginekologia po dyplomie. 2018.
- https://mucovagin.pl/. [Online]