Ostre zakażenia gardła to niezwykle powszechna dolegliwość, która dosięga znaczącą grupę społeczeństwa. Pomimo dużego rozpowszechnienia choroby pacjenci nie zawsze otrzymują preparat, który jest w stanie sprostać ich wymaganiom. I właśnie w kontekście oczekiwań pacjentów warto przypomnieć sobie, które substancje są w stanie zapewnić skuteczną i szybką pomoc wobec dokuczających dolegliwości.
INFEKCJA GARDŁA – JEDNO OKREŚLENIE A TAK WIELE OBJAWÓW
Infekcja w obrębie gardła inicjuje zwykle pojawienie się w tym miejscu stanu zapalnego [1]. Rozległy stan zapalny, obejmujący nabłonek jamy ustnej jest z kolei punktem wyjścia do najbardziej dokuczającego objawu, jakim jest ostry ból garda [1,2].
Choroba infekcyjna dotykająca górne drogi oddechowe znacząco obniża jakość życia, zwłaszcza poprzez:
- Utrudnione połykanie
- Silne odczucia bólowe [3].
Zasadnym wydaje się więc włączenie do farmakoterapii leczenia ukierunkowanego na:
- Usunięcie przyczyny dolegliwości (czyli działanie p/drobnoustrojowe)
- Maksymalne ograniczenie ciężkości objawów (ich złagodzenie)
- Możliwie duże skrócenie czasu trwania choroby [4].
Wymienione powyżej cele leczenia zapalenia gardła są zgodne z oczekiwaniami, jakie stawiają pacjenci preparatom na ból, stosowanym miejscowo w jamie ustnej. Aby jednak było to możliwe, preparat taki cechować powinien się składem, który jest w stanie zapewnić taki właśnie mechanizm działania. Połączenie działania p/bólowego i p/infekcyjnego wydaje się zatem rozsądnym rozwiązaniem [3].
CHLOREK CETYLPIRYDYNIOWY JAKO KOMPONENTA PRZECIWDROBNOUSTROJOWA
Cetylpirydyna (CPC) to IV-rzędowy związek amoniowy o działaniu antyseptycznym [5]. Dzięki swoim właściwościom znajduje zastosowanie jako substancja przeciwdrobnoustrojowa, wykorzystywana w leczeniu infekcyjnego bólu gardła.
Chlorek cetylpirydyniowy wykazuje skuteczność wobec takich patogenów, jak:
- Bakterie Gram+ (w tym wobec odpowiedzialnych za większość infekcji gardła o podłożu bakteryjnym paciorkowców grupy A – Streptococcus pyogenes) – CPC destabilizuje błonę komórkową patogenu pozwalając na ucieczkę z jej wnętrza istotnych dla jego metabolizmu składników
- Niektóre grzyby (w tym z rodzaju Candida) – skuteczność CPC jest na tym polu wyższa niż chlorheksydyny
- Niektóre wirusy (ostatnie doniesienia mówią o skuteczności CPC wobec wirusa grypy, a także wobec innych wirusów otoczkowych) [4,6,7].
Wiele drobnoustrojów wrażliwych na cetylpirydynę pozwala na osiąganie przez nią wysokiej skuteczności jako substancji do antyseptycznego leczenia stanów zapalnych gardła [5,8]. Zwłaszcza jeśli zastosuje się ją w połączeniu z lekiem miejscowo znieczulającym [5].
LIDOKAINA JAKO SKUTECZNY SKŁADNIK PRZECIWBÓLOWY
Pod względem chemicznym lidokaina to amidowy związek miejscowo znieczulający [9]. Zastosowany lokalnie na błonę śluzową gardła hamuje przewodzenie impulsów bólowych w obrębie nerwów czuciowych [5,10]. Z takim, a nie innym mechanizmem działania związany jest fakt blokowania przez lidokainę kanałów sodowych w błonie komórkowej komórek nerwowych [9].
Komórka nerwowa w spoczynku naładowana jest ujemnie. W odpowiedzi na bodziec (np. bólowy) otwarciu ulegają kanały sodowe, co prowadzi do napływu jonów sodu do wnętrza komórki i tym samym powolnej depolaryzacji błony. Po osiągnięciu potencjału progowego następuje dalsza – szybka depolaryzacja i przewodzenie bodźców bólowych.
Lidokaina jako punkt uchwytu posiada wspomniane kanały sodowe. Blokując je, przeciwdziała depolaryzacji, a tym samym ogranicza doznania bólowe w obrębie gardła [9].
Wśród głównych zalet lidokainy wymienić należy:
- Działanie w miejscu podania
- Średniodługi czas działania – między 60 a 120 minut
- Wysoki poziom tolerancji wśród pacjentów
- Potwierdzoną badaniami skuteczność przeciwbólową
- Szybki początek działania [2,3,10].
RAZEM TO NIE TO SAMO CO OSOBNO
Skuteczność połączenia cetylpirydyny i lidokainy zbadano m.in. na grupie 125 pacjentów, dotkniętych infekcją gardła, gdzie jednym z podstawowych objawów był silny ból [5]. Badanie to pokazało, że jednoczesne stosowanie wspomnianych substancji daje niezwykle zadowalające rezultaty pod względem skuteczności – aż 81,6% pacjentów oceniło to leczenie jako dobre lub doskonałe [5].
Warta uwagi jest też szybkość działania, z jaką pacjenci zaczęli odczuwać złagodzenie objawów. Zgodnie z wynikami czas do odczucia początku złagodzenia bólu wynosił średnio niecałe 2 minuty! [5]. Główny udział w tym zjawisku przypisać należy lidokainie, która zalicza się do związków miejscowo znieczulających o szybkim początku działania [2,5,9]. Jest to niezwykle ważne, patrząc na fakt, że pacjenci jako główny cel leczenia stawiają sobie m.in. szybkość uśmierzenia bólu [11].
Reasumując, połączenie cetylpirydyny i lidokainy (obecne np. w preparacie Orofar Max) spełnia podstawowe oczekiwania pacjentów wobec preparatów na infekcyjny ból gardła, odznaczając się:
- Wysoką skutecznością
- Szybkim początkiem działania (już w 2 minuty pacjenci odczuwają pierwsze złagodzenie bólu)
- Sprawdzonym składem i wysokim poziomem bezpieczeństwa.
Połączenie takie może być stosowane u dorosłych i dzieci już od 6 roku życia [8].
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
PM-PL-OROF-20-00020
Literatura:
- Ból gardła – kiedy leczenie objawowe jest wystarczające?, Bolesław Kalicki, Joanna Milart, Anna Wachnicka-Bąk, Małgorzata Placzyńska, Anna Jung, Pediatr Med. Rodz 2012, 8(2), 107-110
- Lidocaine 8 mg sore throat lozenges in the treatment of acute pharyngitis, Meinolf Wonnemann, Ilka Helm, Manuela Stauss-Grabo, Patricia Rottger-Luer, Cam-Tuan Tran, Rainer Canenbley, Frank Donath, Horst Nowak, Barbara S. Schug, Henning H. Blume, Arzneimittel-Forschung (Drug Research), 2007; 57(11): 689-697
- Leczenie ostrych stanów zapalnych gardła, Ernest Kuchar, Monika Karlikowska-Skwarnik, Zakażenia XXI wieku, 2018;1(4): 175-182
- Leczenie zapalenia gardła bez antybiotyku – czy to możliwe?, Ewelina Gowin, Wanda Horts-Sikorska, Farmacja Współczesna 2012; 5: 83-89
- Efficacy of 8 mg lidocaine and 2 mg cetylpyridinium chloride (CPC) fixed-combination lozenges on sore throat pain intensity compared with 1 mg lidocaine and 2 mg CPC fixed-combination lozenges in subjects with sore throat due to upper respiratory tract infection: a randomized double-blind parallel-group single-dose study, Frank Donath, Pascal Mallefet, Stephen Garreffa, Rowland Furcha, Trials (2018), 19:679
- Efficacy of cetylpyridinium chloride used as oropharyngeal antiseptic, Frank-Albert Pitten, Axel Kramer, Arzneim.-Forsch./Drug Res. 51 (II), 588-595 (2001)
- Cetylpyridinium chloride (CPC) exhibits potent, rapid activity against influenza viruses in vitro and in vivo, Daniel L. Popkin, Sarah Zilka, Matthew Dimaano, Hisashi Fujioka, Cristina Rackley, Robert Salata, Alexis Griffith, Pranab K. Kukherjee, Mahmoud A. Ghannoum, Frank Esper, Pathogens and Immunity, Vol 2, No 2, 2017
- Charakterystyka Produktu Leczniczego Orofar Max
- Leki miejscowo znieczulające wczoraj i dziś, Michał Adamski, Grzegorz Kowalski, Bogumił Olczak, Katarzyna Wieczorowska-Tobis, Anestezjologia i Ratownictwo 2015; 9: 433-449
- Środki znieczulające miejscowo, Marek Makuła, Danuta Szkutnik-Fiedler, Farmacja Współczesna 2018; 11: 83-88
- Echinacea/Sage or Chlorhexidine/Lidocaine for treating acute sore throats: a randomized double-blind trial, A. Schapowal, D. Berger, P. Klein, A. Suter, Eur J Med Res (2009), 14: 406-412
Orofar MAX Chlorek cetylopirydyniowy 2 mg + 1 mg chlorowodorek lidokainy pastylki twarde Wskazania do stosowania Miejscowe leczenie antyseptyczne stanów zapalnych gardła i jamy ustnej, a także łagodzenie dolegliwości bólowych w tych stanach. Orofar Max jest wskazany do stosowania u dorosłych i dzieci w wieku powyżej 6 lat.Dawkowanie i sposób podawania Dzieci w wieku od 6 do 12 lat: 1 pastylka co 3 do 4 godzin w zależności od nasilenia bólu, nie stosować więcej niż 3 pastylki na dobę. Dorośli i dzieci w wieku powyżej 12 lat: Ostre stany zapalne jamy ustnej i gardła: 1 pastylka co 1 lub 2 godziny w zależności od nasilenia bólu. Łagodniejsze stany zapalne jamy ustnej i gardła: 1 pastylka co 2 do 3 godzin w zależności od nasilenia bólu. Maksymalna dawka dobowa: nie należy stosować więcej niż 6 pastylek na dobę. Orofar Max jest wskazany do krótkotrwałego stosowania, nie należy stosować go dłużej niż 5 kolejnych dni bez konsultacji z lekarzem. Nie należy stosować produktu Orofar MAX podczas jedzenia ani tuż przed jedzeniem. Dzieci w wieku poniżej 6 lat: Nie należy stosować produktu Orofar MAX u dzieci w wieku poniżej 6 lat. Sposób stosowania: Pastylkę należy powoli ssać w jamie ustnej. Nie należy jej żuć ani połykać. Przeciwwskazania Nadwrażliwość na substancje czynne, inne środki miejscowo znieczulające z grupy amidów lub na którąkolwiek substancję pomocniczą Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania Stosować ostrożnie, w przypadku otwartych ran na błonie śluzowej jamy ustnej. Produkt Orofar MAX jest wskazany do krótkotrwałego stosowania, nie należy stosować go dłużej niż przez 5 kolejnych dni. Należy przerwać leczenie, jeżeli ból gardła nadal utrzymuje się lub dołącza do niego wysoka gorączka, zawroty głowy, lub wymioty. Orofar Max nie powinien być przyjmowany w trakcie lub tuż przed jedzeniem lub piciem; miejscowo znieczulające działanie lidokainy może powodować przemijające drętwienie jamy ustnej i gardła i wpływać na proces połykania. Dzieci i młodzież: Nie należy stosować produktu Orofar MAX u dzieci w wieku poniżej 6 lat. Leki miejscowo znieczulające mogą powodować przemijające zaburzenia połykania i zwiększać ryzyko zachłyśnięcia. Informacje o substancjach pomocniczych: Ze względu na zawartość sorbitolu produktu nie należy stosować u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją fruktozy. Działania niepożądane Działania niepożądane zestawione poniżej zostały uporządkowane zgodnie z klasyfikacją układów i narządów oraz częstością występowania. Częstość występowania została przedstawiona według następującej konwencji: bardzo często (≥1/10); często (≥1/100 do <1/10); niezbyt często (≥1/1 000 do <1/100); rzadko (≥1/10 000 do <1/1 000); bardzo rzadko (<1/10 000); nie znana (częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych).W każdej grupie układow i narządów działania niepożądane zostały zestawione według zmniejszającego się nasilenia. Zaburzenia układu immunologicznego: Bardzo rzadko: wysypka Zaburzenia żołądka i jelit: Rzadko: nudności, podrażnienie jamy ustnej i gardła. OTC – Lek wydawany bez recepty Pozwolenie Prezesa URPLWMiPB nr 14587 Podmiot odpowiedzialny
GlaxoSmithKline Consumer Healthcare Sp. z o.o. XII.2015