Witamina D3 i liczne możliwości jej zastosowania

PROFILAKTYKA NIEDOBORÓW WITAMINY D3, CZYLI NADCHODZI JESIEŃ

Przykładem pacjenta, który może zgłosić się do apteki w poszukiwaniu witaminy D3 jest chociażby Pan Łukasz. Mężczyzna ma około 40 lat i zwraca się z prośbą o pomoc. W związku z nadchodzącym okresem jesienno-zimowym pacjent chciałby zadbać o prawidłową ilość witaminy D3 w swoim organizmie. Niestety, w związku z pracą wykonywaną w zamkniętym pomieszczeniu, Pan Łukasz nie przebywa zbyt długo na słońcu. . To bez wątpienia może przyczyniać się do spadku ilości witaminy D3 w organizmie.Dane epidemiologiczne nawet bez tego potwierdzają, że niedobór witaminy D3 jest powszechny na całym świecie, w tym także w Polsce [2]. Mówi się, że w naszym kraju niedobór może dotyczyć nawet 90% mieszkańców [3].

Witamina D3 przede wszystkim wpływa na homeostazę wapnia i fosforanów, a co za tym idzie, bierze aktywny udział w prawidłowej mineralizacji kości [3]. Warto również wiedzieć, witamina D3 że wspiera prawidłową i efektywną pracę układu immunologicznego – działa immunomodulująco, zwłaszcza na pracę limfocytów B, limfocytów T i komórek NK [4]. Zasadnym wydaje się zatem przeciwdziałać jej niedoborom w okresie wzmożonego występowania infekcji. Zgodnie z aktualnymi wytycznymi osoby dorosłe powinny przyjmować 1000-2000 jednostek (IU) witaminy D3 na dobę przez cały rok – nawet latem, jeśli nie został spełniony warunek ekspozycji słonecznej przez co najmniej 30-45 minut w godzinach 10:00 – 15:00 bez stosowania filtrów przeciwsłonecznych [2]. Preparatem pierwszego wyboru powinien być taki, który zawiera cholekalcyferol [2].

PROBLEMY Z KOŚCMI? WITAMINA D3!

Kolejnym przypadkiem, kiedy zasadnym jest wdrożenie witaminy D3 jest profilaktyka osteoporozy. Z takim też problemem zgłosiła się do apteki Pani Alicja, która w wieku 59 lat postanowiła zadbać o stan swoich kości. Pacjentka obawia się potencjalnych konsekwencji niedoboru witaminy D3, a szczególnie osteoporozy. Schorzenie to jest niezwykle powszechne wśród społeczeństwa, zwłaszcza w odniesieniu do płci żeńskiej. Dla przykładu – w USA blisko 15% kobiet w wieku 50-59 lat zmaga się z osteoporozą, a wśród pań w wieku 80 lat jest to nawet 70% [5].Niedobór witaminy D3 powoduje spadek wchłaniania wapnia w przewodzie pokarmowym, a co za tym idzie wzrost ryzyka złamań kości. Zarówno w leczeniu, jak i zapobieganiu osteoporozie stosuje się witaminę D3. 

PROFILAKTYKA NIEDOBORU WITAMINY D3 W CIĄŻY

Innym typem pacjentów, którzy odwiedzają apteki są kobiety w ciąży. Taką pacjentką jest Pani Kasia, która zgłosiła się z prośbą o wsparcie. Pani Kasia chciałaby zapewnić swojemu dziecku bezpieczeństwo i zdrowie, dlatego też dopytuje się, jakie witaminy powinna stosować w okresie ciąży. Okazuje się, że jedną z ważniejszych jest właśnie witamina D3 [6]. Ewentualne niedobory witaminy D3 w okresie ciąży mogą prowadzić do zaburzeń odporności (a tego w ciąży należy się wystrzegać) oraz do wzrostu ryzyka niektórych problemów zdrowotnych u płodu. Chodzi m.in. o niską masę urodzeniową, czy też rozwój krzywicy u dziecka [6]. Dlatego też aktualne wytyczne zalecają uzupełnianie ilości witaminy D3 u kobiet w ciąży, jak i planujących ciążę. Od momentu potwierdzenia ciąży do zakończenia karmienia powinno to być 2000 IU na dobę [2]. Substancją przyjmowaną powinien być cholekalcyferol.

JUVIT D3 MAX, CZYLI LEK Z WITAMINĄ D3

Odpowiedzią na potrzeby pacjentów zaprezentowanych powyżej może być produkt leczniczy Juvit D3 Max [7]. Jest to lek w postaci kropli doustnych, który zawiera 20.000 IU w 1ml roztworu. W przeliczeniu na krople – 1 kropla zawiera 500 IU witaminy D3 [7].

Produkt leczniczy Juvit D3 Max wskazany jest do stosowania w przypadku profilaktyki niedoborów witaminy D i stanów wynikających z jej niedoboru (np. krzywica). Znajduje także zastosowanie w leczeniu wspomagającym osteoporozy u osób dorosłych, a także w profilaktyce niedoborów witaminy D3 u kobiet planujących ciąże, w ciąży i karmiących piersią. Juvit D3 Max to zatem bardzo dobre rozwiązanie dla Pana Łukasza, Pani Alicji, Pani Kasi i wielu, wielu innych…

Literatura:

  1. Vitamin D: metabolism, molecular mechanism of action, and pleiotropic effects, Sylvia Christakos, et.al., Physiol. Rev. 2016 Jan; 96(1): 365-408
  2. Guidelines for preventing and treating vitamin D deficiency: a 2023 update in Poland, Paweł Płudowski i inni, Nutrients 2023, 15(3), 695
  3. Zasady suplementacji i leczenia witaminą D – nowelizacja 2018, praca zbiorowa, Postępy Neonatologii 2018; 24(1)
  4. Vitamin D and respiratory infections, Fernando de Sa Del Fiol, Silvio Barberato-Filho, Luciane Cruz Lopes, Cristiane e Cassia Bergamaschi, J nfect Dev Ctries 2015;9(4):355-361
  5. Witamina D i osteoporoza, Agnieszka Jasik i inni, Postępy Nauk Medycznych, t.XXXII, nr 1, 2019
  6. Suplementacja witamin i składników mineralnych podczas ciąży, Magdalena Makowska-Donajska, Lidia Hirnle, Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2017, tom 2, nr 4, 166-172
  7. Charakterystyka Produktu Leczniczego Juvit D3 Max

JUVIT D3 MAX, 20 000 lU/ml, krople doustne. 1 ml (40 kropli) roztworu zawiera 0,5 mg cholekalcyferolu (Cholecalciferolum), co odpowiada 20 000 IU witaminy D3. 1 kropla (0,025 ml) roztworu zawiera 12,5 mikrograma cholekalcyferolu (Cholecalciferolum), co odpowiada 500 IU witaminy D3. Postać farmaceutyczna: Krople doustne, roztwór. Wskazania do stosowania:  Produkt leczniczy przeznaczony jest do stosowania w następujących wskazaniach: Profilaktyka niedoboru witaminy D i stanów wynikających z niedoboru (np. krzywica, osteomalacja) u osób dorosłych, młodzieży, dzieci, niemowląt i noworodków. Leczenie wspomagające osteoporozy u osób dorosłych. Profilaktyka niedoboru witaminy D u kobiet planujących ciążę, będących w ciąży i karmiących piersią, w porozumieniu z lekarzem. Produkt leczniczy może być stosowany w leczeniu niedoboru witaminy D, krzywicy, osteomalacji u pacjentów uprzednio zdiagnozowanych, jako kontynuacja leczenia.  Dawkowanie i sposób podawania: Profilaktyka niedoboru witaminy D i stanów wynikających z niedoboru (np. krzywica,osteomalacja) u osób dorosłych, młodzieży, dzieci, niemowląt i noworodków: U noworodków i niemowląt produkt leczniczy należy stosować pod nadzorem lekarza. Najczęściej stosowany schemat dawkowania: Wcześniaki: 1-2 krople (500-1000 IU) na dobę. Po osiągnięciu 40. tygodnia życia wieku skorygowanego, dawkę profilaktyczną należy zmniejszyć. Dawkowanie musi być ustalone przez lekarza prowadzącego. Noworodki i niemowlęta do ukończenia 12. miesiąca życia: l kropla (500 IU) na dobę. Dzieci w wieku od l do 10 lat: jeśli wystarczająca ekspozycja na słońce nie jest możliwa, 1-2 krople (500-1000 IU) na dobę. Dzieci w wieku od l l lat, młodzież i osoby dorosłe: jeśli wystarczająca ekspozycja na słońce nie jest możliwa, 2-4 krople (1000-2000 IU) na dobę. Osoby w wieku podeszłym (powyżej 75 lat): 4-8 kropli (2000-4000 IU) na dobę. Leczenie wspomagające osteoporozy u osób dorosłych: 2-4 krople (1000-2000 IU) na dobę. Profilaktyka niedoboru witaminy D u kobiet planujących ciążę, będących w ciąży i karmiących piersią, w porozumieniu z lekarzem: Zazwyczaj stosowana dawka to 4 krople (2000 IU) na dobę, chyba że lekarz zaleci inny schemat dawkowania. W okresie ciąży kobiety powinny stosować się do zaleceń lekarza prowadzącego, ponieważ zapotrzebowanie na witaminę D może się różnić w zależności od jej zasobów ustrojowych. Pacjenci z zaburzeniami czynności nerek: W przypadku pacjentów z niewydolnością nerek należy kontrolować metabolizm wapnia i fosforanów. W przypadku hiperkalcemii lub oznak zaburzenia czynności nerek należy zmniejszyć dawkę lub przerwać leczenie. Zaleca się zmniejszenie dawki lub przerwanie leczenia, jeśli dobowe wydalanie wapnia w moczu przekroczy 7,5 mmol/24 godziny (300 mg/24 godziny). Nie należy stosować produktu leczniczego długotrwale lub w większych dawkach bez nadzoru lekarza. Ponadto bez nadzoru lekarza nie należy stosować jednocześnie innych leków, suplementów diety ani innego rodzaju środków spożywczych zawierających witaminę D (cholekalcyferol), kalcytriol lub inne metabolity i analogi witaminy D. Sposób podawania: Podanie doustne. Niemowlętom i małym dzieciom produkt leczniczy można podawać na łyżce z napojem lub pokarmem. Z uwagi na ryzyko przedawkowania nie należy podawać produktu leczniczego bezpośrednio z butelki do ust pacjenta. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą, hiperkalcemia, kamica nerkowa, brak aktywności hydroksylazy cholekalcyferolu w wątrobie i w nerkach, ciężka niewydolność nerek Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania: Profilaktyczne dawkowanie witaminy D w populacji ogólnej powinno być zindywidualizowane w zależności od wieku, masy ciała, nasłonecznienia (pory roku), diety i trybu życia. U osób zdrowych przebywających na słońcu z odkrytymi przedramionami i podudziami przez co najmniej 15 minut w godzinach od 10.00 do 15.00, bez kremów z filtrem, w okresie od maja do września suplementacja nie jest konieczna, choć wciąż zalecana i bezpieczna. Jeżeli powyższe warunki nie są spełnione, zalecana jest suplementacja w zależności od wieku, masy ciała i podaży witaminy D w diecie, przez cały rok (patrz punkt 4.2). Niedobór witaminy D definiuje się jako stężenie w surowicy 25-hydroksycholecalciferolu (25(OH)D) < 20 ng/ml (< 50 nmol/1); docelowe stężenie dla optymalnego działania witaminy D definiuje się jako 30-50 ng/ml (75-125 nmol/1). Jednoczesne przyjmowanie produktu leczniczego Juvit D3 Max z innymi produktami leczniczymi lub spożywczymi zawierającymi witaminę D (np. złożone preparaty witaminowo-mineralne) może prowadzić do przedawkowania. Podczas długotrwałego stosowania witaminy Da lub w dawkach większych niż 1000 IU na dobę należy monitorować stężenie wapnia w surowicy. Należy zachować ostrożność w przypadku pacjentów leczonych tiazydowymi lekami moczopędnymi, a także w okresie ciąży. U pacjentów z sarkoidozą istnieje ryzyko nadmiernego przekształcania cholekalcyferolu do aktywnych metabolitów. W razie potrzeby, dawki powinny być zmniejszone a pacjenci ściśle monitorowani pod względem stężenia wapnia w surowicy i moczu. Działania niepożądane: Działania niepożądane uszeregowano zgodnie z klasyfikacją układów i narządów MedDRA. Przyjmowanie witaminy D3 w dużych dawkach powoduje hiperwitaminozę oraz hiperkalcemię i związane z tym objawy (jeśli nie zaznaczono inaczej, notowane z częstością nieznaną – częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych): Zaburzenia serca: uszkodzenia mięśnia sercowego, zaburzenia rytmu serca. Zaburzenia krwi i układu chłonnego: hiperkalcemia (często; od l do 10 pacjentów na 100 przypadków), anemia, zwapnienia naczyń krwionośnych. Zaburzenia układu nerwowego: ból głowy, drgawki. Zaburzenia żołądka i jelit: utrata łaknienia, bóle brzucha, wzdęcia, nudności, wymioty, biegunka lub zaparcia. Zaburzenia nerek i dróg moczowych: hiperkalciuria (często; od l do 10 pacjentów na 100 przypadków). uszkodzenie nerek, wielomocz. Zaburzenia mieśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej: ból mięśni i stawów. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: zwapnienia ektopowe. Zaburzenia oka: zapalenie spojówek. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: reakcje nadwrażliwości, takie jak: świąd skóry, wysypka lub pokrzywka. Podmiot odpowiedzialny: PRZEDSIĘBIORSTWO PRODUKCJI FARMACEUTYCZNEJ HASCO-LEK S.A. 51-131 Wrocław, ul. Żmigrodzka 242 E. Numer pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: Pozwolenie nr 26468 Kategoria dostępności: OTC – Lek wydawany bez recepty.